Lezersrecensie
Diepe indruk
‘Het kind staart naar de Grote Beer alsof ze geen baby is maar een meisje van honderd.’
Tien jaar geleden lees ik Een Meisje van Honderd voor de eerste keer in één ruk uit. Nu het boek ter gelegenheid van het vijftigjarig auteurschap van Marion Bloem (en misschien ook vanwege haar zeventigste verjaardag?) opnieuw is uitgebracht, lees ik het voor de tweede keer. En weer dompel ik me zonder al te veel onderbrekingen onder in de sfeer, kleuren en geuren van Nederlands-Indië en leef ik mee met de voornamelijk vrouwelijke personages. Ik krijg een kijkje in hun gevoelsleven, dat in belangrijke mate beïnvloed wordt door het geloof in ‘het onzichtbare,’ de geesten en de mystiek.
Tijdens de Nederlandse militaire interventie van 1906 willen veel Balinezen hun eiland niet aan de Nederlanders overgeven. Als ze niet worden vermoord door soldaten, kiezen ze voor rituele zelfdoding. Moemie is de enige overlevende van haar familie. De helderziendheid van Moemie en de gevoelens van eenzaamheid, twijfel en verwarring wanneer ze van de ene familie of instelling naar de andere gaat en ook steeds een andere naam krijgt, zijn beeldend en invoelend beschreven. Ook de wijze waarop de gedachtes en emoties van de overige personages zijn neergezet, getuigt dat Marion Bloem behalve auteur ook psycholoog is.
Omdat Moemie zo oud wordt, volgen we de levens van vijf generaties Indo-Europeanen. Zij zijn afstammelingen van Mamelie, een weduwe met zeven kinderen die Moemie aanvankelijk in huis neemt om geesten uit een huis te verdrijven zodat ze er een jaar gratis mag wonen. Later komt Moemie terug naar deze familie en wordt ze steeds meer gezien als een wijze ‘tante’ met voorspellende kwaliteiten.
‘Er bestaan mensen die zich gezegend voelen met de kracht die zij zelf als een vloek ervaart.
Je krijgt niet waarom je vraagt. Er wordt je zoveel opgedrongen dat je niet meer ziet wat je wilt zien.’
De leden van de verschillende generaties zwerven uit over de wereld. Het kost me soms moeite om alle namen te onthouden en er staan een paar seksscènes in die wat mij betreft niets toevoegen aan het verhaal, maar na een tijdje ben ik helemaal thuis in deze dynastie.
Behalve een geslaagde (niet chronologisch beschreven) familiekroniek, geeft Een Meisje van Honderd vooral een indringend en confronterend beeld van de nadagen van Nederlandse kolonisatie in Nederlands-Indië, het dagende nationaal besef van de lokale bevolking, de inval van de Japanners tijdens de Tweede Wereldoorlog, de Bersiap (Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, de dekolonisatie en de gevolgen voor de vele duizenden mensen die de Gordel van Smaragd hebben (moeten) verlaten. De beschreven geschiedkundige, sociale, culturele en politieke gebeurtenissen kunnen niet anders dan diepe indruk maken op iedereen die dit boek leest.
De hoofdstukken over het oude meisje Moemie raken me het meest. Jammer dat ik haar niet in het echt heb gekend.
Tien jaar geleden lees ik Een Meisje van Honderd voor de eerste keer in één ruk uit. Nu het boek ter gelegenheid van het vijftigjarig auteurschap van Marion Bloem (en misschien ook vanwege haar zeventigste verjaardag?) opnieuw is uitgebracht, lees ik het voor de tweede keer. En weer dompel ik me zonder al te veel onderbrekingen onder in de sfeer, kleuren en geuren van Nederlands-Indië en leef ik mee met de voornamelijk vrouwelijke personages. Ik krijg een kijkje in hun gevoelsleven, dat in belangrijke mate beïnvloed wordt door het geloof in ‘het onzichtbare,’ de geesten en de mystiek.
Tijdens de Nederlandse militaire interventie van 1906 willen veel Balinezen hun eiland niet aan de Nederlanders overgeven. Als ze niet worden vermoord door soldaten, kiezen ze voor rituele zelfdoding. Moemie is de enige overlevende van haar familie. De helderziendheid van Moemie en de gevoelens van eenzaamheid, twijfel en verwarring wanneer ze van de ene familie of instelling naar de andere gaat en ook steeds een andere naam krijgt, zijn beeldend en invoelend beschreven. Ook de wijze waarop de gedachtes en emoties van de overige personages zijn neergezet, getuigt dat Marion Bloem behalve auteur ook psycholoog is.
Omdat Moemie zo oud wordt, volgen we de levens van vijf generaties Indo-Europeanen. Zij zijn afstammelingen van Mamelie, een weduwe met zeven kinderen die Moemie aanvankelijk in huis neemt om geesten uit een huis te verdrijven zodat ze er een jaar gratis mag wonen. Later komt Moemie terug naar deze familie en wordt ze steeds meer gezien als een wijze ‘tante’ met voorspellende kwaliteiten.
‘Er bestaan mensen die zich gezegend voelen met de kracht die zij zelf als een vloek ervaart.
Je krijgt niet waarom je vraagt. Er wordt je zoveel opgedrongen dat je niet meer ziet wat je wilt zien.’
De leden van de verschillende generaties zwerven uit over de wereld. Het kost me soms moeite om alle namen te onthouden en er staan een paar seksscènes in die wat mij betreft niets toevoegen aan het verhaal, maar na een tijdje ben ik helemaal thuis in deze dynastie.
Behalve een geslaagde (niet chronologisch beschreven) familiekroniek, geeft Een Meisje van Honderd vooral een indringend en confronterend beeld van de nadagen van Nederlandse kolonisatie in Nederlands-Indië, het dagende nationaal besef van de lokale bevolking, de inval van de Japanners tijdens de Tweede Wereldoorlog, de Bersiap (Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, de dekolonisatie en de gevolgen voor de vele duizenden mensen die de Gordel van Smaragd hebben (moeten) verlaten. De beschreven geschiedkundige, sociale, culturele en politieke gebeurtenissen kunnen niet anders dan diepe indruk maken op iedereen die dit boek leest.
De hoofdstukken over het oude meisje Moemie raken me het meest. Jammer dat ik haar niet in het echt heb gekend.
1
Reageer op deze recensie
