Wat is echte intelligentie in een wereld waarin je niet weet wat echt is?

Adrian Tchaikovsky is niet meer weg te denken uit de moderne science fiction. Met Children of Time, het eerste deel in de serie, zette hij de trend voor far future sf waarin de mensheid haast onherkenbaar veranderd is en de menselijke beschaving in het universum op een heel laag pitje staat. De aarde is een vervlogen herinnering en de nazaten van de Mensheid stellen ons de belangrijke vraag wat het is om menselijk te zijn.

Dit derde deel, Children of Memory, gaat verder waar we na deel twee, Children of Ruin, gebleven waren. We reizen met de bekende personages Kern, Paul, Portia en Miranda naar 2 werelden waar een zekere mate van terraforming heeft plaatsgevonden, maar het is allemaal behoorlijk anders gelopen dan de kolonisten hadden gehoopt. Op de eerste wereld heeft de mensheid geen voet aan de grond gekregen, maar bestaat er toch een soort van intelligente soort. Intelligent, of alleen maar gewiekst, dat is de vraag.

Op de tweede wereld zijn de nazaten van een generatieschip nog volop bezig met het bewoonbaar maken van de wereld. Hun kolonie heeft de grootst mogelijke moeite om zichzelf in stand te houden. Alles gaat langzaam ten onder terwijl onze ontdekkers als toeschouwers meekijken, maar zichzelf er niet mee mogen bemoeien. We volgen Liff, een meisje dat in de gaten lijkt te hebben dat er iets niet pluis is.

Is dit gewoon een spannend avontuur of stiekem toch iets heel anders?

In dit boek wordt de lezer meegenomen in de vraag wat mens-zijn en intelligentie nu eigenlijk is. En meegenomen in hoe lastig het is om antwoord te geven op die vragen. Artificial Intelligence, zoals Kern, is dat nog menselijkheid? En intelligente spinnen en inktvissen? Of intelligentie die zich alleen manifesteert tussen setjes van één soort? Of intelligentie die we nauwelijks herkennen als zodanig? Wat is echt en wat is niet echt? En wat bedoel je eigenlijk als je je afvraagt of iets wel echt is?

Actuele vragen, zeker nu we zelf de AI in opkomst zien. Geen antwoorden, maar vragen achter vragen. Ik houd er van.