Pfeijffer is een grandioos illusionist

Ilja Leonard Pfeijffer, de schrijver van Grand Hotel Europa lijkt zelf de hoofdrolspeler te zijn in dit breed uitgesponnen verhaal met diverse thema’s. Lijkt, omdat deze roman geen autobiografie is.
De schrijver speelt met zijn persoonlijkheid. Hij toont zich zoals hij zich ook voor de televisie presenteert, maar ergens blijft schrijven een kunstvorm zoals schilderen en boetseren. Het geeft een beeld van de werkelijkheid, maar is niet anders dan een persiflage op de werkelijkheid.

Rode draad in het boek is de aandacht voor het toerisme. Trigger is voor hem de situatie zoals die zich voordoet in Venetië, overlopen door toeristen. In het boek is de iconische stad zijn tijdelijke woonplaats vanwege de baan die zijn geliefde Clio hier aanneemt. De relatie met deze aantrekkelijke, jonge en pittige Italiaanse vormt eveneens een belangrijk thema in de lijvige roman. Hun gezamenlijke zoektocht naar een vermeende Caravaggio doet soms denken aan een koddige versie van de Da Vinci code. Je voelt aan je Hollandse klompen aan dat hij je in het ootje neemt. Zoals de stand-upcomedian je bij de neus neemt, zo gebruikt Pfeijffer zijn publiek. En het is kostelijk!
Überhaupt speelt hij met de verschillende motieven en thema’s. Hij houdt ze als een goochelaar in balans. Als een illusionist vertekent hij de diverse werkelijkheden tot een zeer intelligent, goed geschreven, kunstig geheel.

Intussen is de relatie met Clio tijdens zijn verblijf in de zinkende stad Venetië (metafoor voor Europa) op een dood punt gekomen en om tot zijn zinnen te komen verblijft hij vervolgens in Grand Hotel Europa.
De locatie van het hotel is onbekend maar het hotel vormt wel het decor van de teloorgang van het ooit machtige Europa. Het hotel komt in handen van een Chinees. Opnieuw een metafoor voor de overname van Europa door China, zoals ooit Griekenland werd overgenomen door Rome.
Tijdens zijn verblijf heeft hij meerdere ontmoetingen met de vaste bewoners, die allen een symbolisch deel van Europa’s kroonjuwelen lijken te vertegenwoordigen. De gesprekken zijn boeiend en spannend beschreven.
Pfeijffer staat zich daarbij zelfs een uitspatting toe die de lezer wel enigszins schokt. De ontmoetingen met Abdul en de majordomus zijn evenwel ontroerend en fijnzinnig beschreven.

Erbovenuit in de veelheid van grote klasse, steekt wat mij betreft toch zijn beschrijving van de huidige toerist. Werkelijk schitterend en om te schaterlachen zijn de beschrijvingen van de verschillende typen toeristen. Ook zijn visie op het huidige Europa en wat nu precies de oorzaak is van de teloorgang is geraffineerd en hoewel door zijn schrijvershand overtrokken, eigenlijk zeer aannemelijk.

'Als een significant en groeiend deel van de bevolking bereid is te geloven dat vroeger alles beter was, kunnen we met recht spreken van een oud en moe geworden continent, dat als een bejaarde voor zich uit staart zonder nog iets van de toekomst te verwachten en mijmert over betere tijden toen winters nog echte winters waren en zomers eindeloos duurden.' Pagina 115

Het einde van het boek kon mij niet helemaal bekoren. Intussen heb ik wel werkelijk genoten van dit superieure theaterstuk der taal. Pfeijffer is een grandioos illusionist, die hoewel zeer kunstig, bewust en ondeugend aanschurkt tegen kitsch.
Hij speelt met de lezende toeschouwer die aan het einde van de voorstelling alleen maar ademloos kan achterblijven en diep moet buigen voor deze klasse.
Pfeijffer heeft trouwens tussen de regels door, ook nog eens verrassend oog voor de andere reiziger, de vluchteling (de antifoon van de toerist): zijn visie op immigratie staat haaks op de vele volgelingen van nationalistisch rechts en hoe fris is dat!

Kortom, ik kan het boek niet anders dan aanraden en waarderen met de volle vijf sterren!