Een lijkschouwer met een geweten was een levensgevaarlijke situatie in Engeland in 1630

Dit boek speelt zich af in het noorden van Engeland omstreeks 1630. De bevolking leeft grotendeels van de landbouw, maar de afgelopen jaren zijn de oogsten mislukt, waardoor vele mensen het moeilijk hebben. Ook de gemeente heeft het financieel moeilijk, zodat hulp aan de armsten in het gedrang komt. De bevolking mort, geeft vreemdelingen de schuld.

Het katholicisme is verboden en hun aanhangers worden ter dood gebracht. Heel wat dominees prediken een ultra conservatieve invulling van het geloof, waarbij men strenge straffen eist voor elke misstap, hoe klein die ook is.

In dit verhaal kiest de burgemeester de kant van het volk, in de hoop zijn macht te behouden. Hij sluit zich aan bij de leer van de dominee, weert vreemdelingen, spreekt zware straffen uit, sluit tegenstanders op en wenst een systeem in te stellen waarbij hij snel alle beslissingen kan nemen.

John Bridge is boer, schepen en lijkschouwer. Als de publieke opinie en de machthebbers een Ierse vrouw willen veroordelen voor moord, verzet hij zich hiertegen omdat hij meent dat haar schuld niet is bewezen. Hij pleit voor gedegen onderzoek, vrij van vooroordelen.

De schrijver van het boek, Ronan Bennett, is zelf twee maal ten onrechte gevangen gezet als vermeend IRA activist. In dit boek, dat met veel mildheid is geschreven, pleit hij tegen extremisme en voor een rechtspraak met gedegen onafhankelijk onderzoek, voor een open gesprek, maar nog meer om vrijheid van denken, om mededogen en begrip, om naastenliefde en respect.

Een spannend verhaal, misschien wat traag vertelt, maar wel vlot lezend. Het is gesitueerd in de 17° eeuw, maar in deze tijden van snel groeiende ultra conservatieve gedachten, is het eigenlijk een zeer actueel thema. Een boek met veel lagen. Het blijft hangen.