Mooie melancholische horrorverhalen, erg geschikt voor in de herfst

Disclaimer: Ik heb de auteur maar één keer ontmoet, toen ik het boek bij hem kocht op Fantasticon.

9- Uitgeverij Kremkoll is gestart met een heuse pocketreeks met SF (speculatieve fictie) in navolging van de herkenbare pocketreeksen uit de vorige eeuw - genummerd nog wel, dus prima te verzamelen. Anders dan die reeksen van andere uitgevers zal het hier voor een groot deel gaan om werk van Vlaamse en Nederlandse auteurs - een goede zaak. Ik had al het idee dat de uitgever heel zorgvuldig van werk ging met het opzetten van zijn uitgeverij, maar deze bundel (net als nummer 2 overigens) bevestigt dat nog eens, want niet alleen is de vormgeving prima en oogt de opmaak heel professioneel, met een plezierige bladspiegel, de redactie is ook nog eens uitmuntend geweest. Ik ben een kritische lezer, maar ik kwam geen letter tegen die verkeerd stond. Dat is nog wel eens anders met Nederlandstalig werk, dus wat dat betreft mijn gemeende complimenten.
Zonder goede en goed geschreven verhalen stellen vormgeving, opmaak en redactie natuurlijk weinig voor. Gelukkig kan ik melden dat het op het inhoudelijke gebied ook goed zit met deze pocket! Deze bundel verzamelt werken van de Vlaamse auteur Luc Geeraert, waarvan sommige onder sciencefiction vallen, maar de meeste of tot het horrorgenre of tot de 'weird fiction' behoren. Ik had al enkele verhalen van deze auteur gelezen in 'In Tenebris' en was daarvan onder de indruk. De rest van zijn verhalen hier verzameld hebben dezelfde kwaliteit - mogelijk op enkele kortere, wat absurdistische verhalen na. Dat is een kwestie van smaak, denk ik, aangezien ikzelf niet per se een grote liefhebber ben van het absurdisme in verhaalvorm. Andere lezers denken er waarschijnlijk anders over.
Geeraert heeft een plezierige schrijfstijl. Zijn proza leest als kalm en weloverwogen, met sfeervolle en melancholieke beschrijvingen van de omgeving en veel aandacht voor het innerlijke leven van de personages. Ik vind de coverafbeelding (en de herfstachtige kleur ervan) dan ook prima bij de bundel passen. Geen staccato actiescènes hier, maar ook geen Lovecraftiaanse archaische terminologie. Maar het is een valse rust waar je door de verhalen in terecht komt. Doordat je zo in het denken en de waarneming van de hoofdpersoon bent opgenomen, komt het einde vaak hard aan (zelfs al voelt het als de logische conclusie). De verhalen hebben een zorgvuldige opbouw en doen niet hun best alles uit te leggen - maar in plaats van obscurantistisch te zijn, laten ze net genoeg van de interpretatie aan de lezer over dat die over de verhalen gaat nadenken. De maden op de coverafbeelding zijn ook hiervan een goede illustratie.
De cover illustreert ook heel goed het thema van de verhalen. Dat hangt samen met de herfstachtige, melancholieke sfeer - het gaat namelijk sterk over de invloed van het verleden op het leven in het heden en dat met name over de invloed van vroegere relaties. Niet voor niets gaat het hier vaak over mensen van middelbare leeftijd - in de herfst van hun leven. Man-vrouwrelaties staan hier centraal (er zitten daarom ook enkele beschrijvingen bij van seksualiteit - maar smaakvol gedaan naar mijn mening), maar vooral de herinnering aan die relaties. Het begint in het openingsverhaal 'Handen op glas' met iemand die aan de herinnering aan een nare relatie wil vluchten en een plek wil vinden in een heel andere omgeving. Maar door zo radicaal afstand te nemen van haar verleden, dreigt ze zichzelf kwijt te raken. Mannen laten zichzelf verlammen door herinneringen aan jeugdliefdes en verliezen daardoor hun vitaliteit. Of ze vergelijken degene met wie ze nu getrouwd zijn met hun eerste liefde en merken dat het leven dat ze hebben opgebouwd daardoor instort tot er niets overblijft. Maar ook andere herinneringen spelen een rol: een man probeert zijn vader terug te vinden in een absurde omgeving - maar wie was zijn vader nu echt? En iemand anders probeert een leven op te bouwen zonder zich rekenschap te hoeven geven van iets dat hij in het verleden misdaan heeft. Het proberen te ontkennen of begraven van het verleden loopt in deze verhalen nooit goed af. Enkele hints naar milieuproblematiek en klimaatverandering suggereren voor mij dat de auteur een verband ziet tussen het ontkennen van je eigen verleden en je eigen verantwoordelijkheid daarin en het ontkennen van je verantwoordelijkheid jegens de wereld.
Over de losse verhalen ga ik niet meer zeggen. Leuker is het als je ze zelf ontdekt! En het is nu herfst en nu het frisser is, de bladeren gaan vallen en alles stil wordt, is het heerlijk om met deze pocket onder een dekentje te zitten. Maar ga niet zitten op de sofa ...