Een realistisch inkijkje in de acute psychiatrie

"Wat motiveert iemand om dit werk te doen? Altruïsme? Met alleen de wens om mensen te helpen ga je het niet redden in de psychiatrische hulpverlening. Want sommige mensen zijn niet te helpen en de oplossingen die we hebben voor mensen met ernstige psychiatrische problemen zijn vaak suboptimaal op zijn best".

In "Waanzin en Sneeuw" wordt de lezer meegenomen in een avonddienst (op een winterse avond waarop het sneeuwt) op een afdeling voor acute psychiatrie in Amsterdam. Het verhaal beschrijft uitvoerig de hele dienst van verpleegkundige Jesse. In de overdracht van de vroege naar late dienst krijgt de lezer al een beeld van de patiënten die op dat moment zijn opgenomen en de werkzaamheden die nog moeten gebeuren.

In de loop van het verhaal leert de lezer deze patiënten beter kennen, dit wordt versterkt doordat er ook hoofdstukken zijn geschreven vanuit het perspectief van de patiënten. Zo ontstaat er een beeld van hoe het eraan toe gaat in het hoofd van iemand met wanen en psychoses en persoonlijkheidsproblematiek. Hierdoor voelt de lezer zich betrokken bij deze mensen, en wordt het geen eenzijdig verhaal gezien vanuit de hulpverlening. Keizer laat zien dat iemand meer is dan zijn of haar diagnose. Hij spreekt met empathie en respect over de patiënten. De vraag is: Hoe ga je als verpleegkundige om met iemand die dingen ziet als zijn of haar waarheid.

"De kunst is om een verbinding te onderhouden met een ervaringswereld waarin dingen gebeuren die voorbij de intersubjectieve ervaring gaan"

Al snel wordt duidelijk dat het werk op deze afdeling moeilijk te plannen en te voorspellen is. Keizer geeft een goed beeld van de hectiek en dynamiek van werken op een acute afdeling. Wat kan beginnen als een rustige dienst kan in een mum van tijd veranderen in een chaotische avond waarin de verpleegkundigen continue beslissingen moeten maken en moeten handelen.  De situaties zijn beeldend omschreven en de dilemma's die dit werk met zich meebrengt zijn duidelijk voelbaar.  Wanneer grijp je in als verpleegkundige met bijvoorbeeld dwangmedicatie of afzondering van een patiënt? Wanneer vraag je versterking? 

"De grote uitdaging in de acute psychiatrie voor de zorgverlener is vaak: gedaan krijgen wat iemand niet wil, zonder het contact met of vertrouwen van de patiënt blijven te verliezen. Dit is een ingewikkeld spel, dat niet altijd goed afloopt".

Door de opeenvolging van gebeurtenissen en de spanning die zich opbouwt wordt de lezer nieuwsgierig gemaakt naar hoe het verder zal gaan. De wisseling van perspectief versterkt dit nog meer. 
Naast de hectiek zijn er ook de dagelijkse dingen, bijvoorbeeld een voetbalwedstrijd, een kop koffie met speculaas en de sneeuw die die avond valt. 

Keizer heeft een toegankelijke manier van schrijven. Door zijn eigen ervaringen als psychiatrisch verpleegkundige is dit boek een realistisch verhaal. Hij schrijft gedetailleerd maar vlot, met de nodige humor maar tegelijkertijd geeft hij een eerlijk beeld van hoe het werk in de psychiatrie kan schuren.  Hoge werkdruk (waardoor meer kans op fouten), beperkte middelen en ethische dilemma's. Keizer laat ook zien dat er geen eenvoudige oplossingen zijn


Doordat ik zelf ook enige ervaring heb als verpleegkundige op een High care afdeling kon ik mij goed inleven in Jesse tijdens zijn dienst. De werkdruk, het verdelen van de tijd tussen de patiënten, de spanningen, maar ook de humor en herkenbaarheid zoals in de volgende zin.
"Wat zijn er toch veel vervelende buren, zou ook een diagnose moeten worden in de DSM."


"Waanzin en sneeuw" is een realistisch en indrukwekkend verhaal van wat er achter de gesloten deuren gebeurt. Voor mensen die geen ervaring hebben met de psychiatrie bevat het boek mogelijk wat onbekende termen. Laat je hierdoor niet weerhouden dit verhaal te lezen.

Ik wil Uitgeverij de Brouwerij en Het Boekencafé hartelijk bedanken voor dit recensie exemplaar.