"Even recapituleren"

Dit zie je niet vaak: een auteur van een historische detective die in een nawoord openlijk toegeeft in historisch opzicht niet altijd even authentiek te zijn: "Het is vrijwel onmogelijk een begrijpelijk verhaal te vertellen dat zich in de twaalfde eeuw afspeelt zonder althans voor een deel anachronistisch te zijn." Ariana Franklin (het pseudoniem van Diana Norman) neemt het dus niet zo nauw. Als we haar boek voor waar aan zouden nemen, speelde men in de twaalfde eeuw al mikado en biljart, was gelatine volledig ingeburgerd en bespeelde men de viool. Uiteraard hebben al deze zaken hun voorlopers gehad, maar kennelijk houdt de schrijver het liever begrijpelijk. Men was zich er zelfs bewust van in de duistere middeleeuwen te leven, een term die waarschijnlijk pas in de vijftiende eeuw zijn intrede deed.

Dit zijn natuurlijk details. Franklink volgt in grote lijnen de bekende geschiedenis in dit boek met de boude titel Meesteres van de kunst des doods. Het is het jaar 1170 wanneer de aartsbisschop van Canterbury om het leven wordt gebracht door aanhangers van koning Hendrik II. Een kind verdwijnt in Cambridge en komt later letterlijk boven water. Omdat het kind voor het laatst in een joods huis gezien werd, krijgen de joden de schuld. Daarna verdwijnen er nog drie kinderen. Een rijke jood wordt door de woedende bevolking vermoord, waarna de overige joden hun toevlucht zoeken in het kasteel van de plaatselijke drost. De koning - die toch al onder druk staat sinds de moord op de aartsbisschop - is verbolgen, want de joden vormen zijn belangrijkste bron van inkomsten. Hij roept daarom de hulp in van de koning van Sicilië, die familie van hem is.

Jawel, helemaal uit het zuiden van Europa en een jaar na de eerste moord, moet het antwoord op dit probleem komen in de persoon van Simon van Napels, een speurneus. Simon wordt geassisteerd door een vrouw: Adelia, de meesteres van de kunst des doods. Hoe wonderlijk het ook mag lijken dat de koning van Engeland iemand uit Zuid-Europa laat overkomen om een serie moorden op te lossen, helemaal gek is het niet. In Salerno, waar Simon en Adelia vandaan komen, was in die tijd de belangrijkste medische school van Europa gevestigd. Adelia is een middeleeuwse patholoog.

Maar ook hier kan Franklin het niet laten de moderne tijd via een achterdeur binnen te laten. Adelia is namelijk opvallend modern in haar denken. Ze is tegen martelen, tegen de doodstraf, gelooft niet in het bestaan van een god en zelfs in de uitoefening van haar beroep lijkt ze met een tijdmachine overgevlogen te zijn. In Salerno heeft ze haar eigen "Bodyfarm". De "Bodyfarm" is, voor wie het niet weet, een onderzoeksinstituut in Amerika waar de ontbinding van het menselijk lichaam onder verschillende omstandigheden wordt bestudeerd. Adelia doet exact hetzelfde, maar dan met varkens.

Op zich had Meesteres van de kunst des doods een redelijk goed boek kunnen worden als er meer zorg aan was besteed. De stroeve dialogen, het onregelmatige perspectief en de neiging overal uitgebreid verslag van te doen, komen deze detective ook niet ten goede. Bovendien, wie zegt er nou "even recapituleren" tegen een kind van zes? Deze uitgave kan duidelijk beter.