De afrekening

Wanneer een schutter een middelbare school in Tilburg binnendringt en gericht leerlingen en docenten begint neer te schieten, weet docente Carmen op het nippertje te ontsnappen. Ze vlucht met haar klas naar de zolder van het gebouw. Ook conciërge Rita weet zich met een paar kinderen te verstoppen. Vanuit haar schuilplaats belt ze 112 en houdt ze contact met de leider van het arrestatieteam. Terwijl de spanning oploopt, voelt Rita dat ze wordt ingehaald door haar verleden en besluit ze alles op alles te zetten om de motieven van de dader te achterhalen.

Het verhaal is opgebouwd uit drie delen en wordt verteld vanuit verschillende perspectieven: Carmen, de docente die met haar klas probeert te overleven; Rita, de conciërge die tijdens de crisis een cruciale rol speelt; en Danny, de jongen van wie we door terugblikken vóór de schoolshooting een indringend beeld krijgen.

In het eerste deel wordt de spanning langzaam maar gestaag opgebouwd. De proloog maakt direct nieuwsgierig, waarna het verhaal begint op wat lijkt op een gewone, rustige schooldag – verteld vanuit de ogen van Rita en Carmen. De lezer leert de belangrijkste personages kennen en voelt tegelijkertijd de dreiging die boven alles hangt. Na enkele hoofdstukken neemt de spanning steeds verder toe en wordt het door de constante dreiging moeilijk om het boek weg te leggen. Soms had ik zelfs het gevoel alsof ik zelf verstopt zat in een klaslokaal, schuilend voor de schutter.

In het tweede deel staan Rita en Carmen centraal. Waar ik in eerste instantie dacht dat de spanning en vaart wat afnamen, werd ik vervolgens juist helemaal meegenomen in de nasleep van de gebeurtenis. De manier waarop beiden op hun eigen manier omgaan met wat hen is overkomen en daarin steun vinden bij elkaar, vond ik bijzonder aangrijpend. Die psychologische laag geeft het verhaal diepte en laat zien dat dit niet alleen een thriller is over spanning en actie, maar ook over veerkracht, verwerking en menselijkheid.

Het derde deel voert de spanning opnieuw op. Het tempo ligt hoog en de dreiging blijft voelbaar tot het einde. De ontknoping zat goed in elkaar, al vond ik sommige elementen iets te ver gezocht en de uiteindelijke dader – de man achter de ideeën – wat té nadrukkelijk aanwezig. Toch bleef ik geboeid tot de laatste pagina.

Wat mij het meest raakte, was hoe realistisch en heftig de schoolshooting wordt beschreven: de gedachten en gevoelens van leraren en leerlingen, de paniek, chaos en angst – en hoe ieder op zijn eigen manier reageert in een moment van pure verschrikking. Ook de manier waarop de hoofdpersonages omgaan met hun trauma vond ik aangrijpend; hun reacties zijn totaal verschillend, en de sporen van wat ze hebben meegemaakt blijven lang zichtbaar. Daarnaast laat de achtergrond van de dader je niet los. Oonincx geeft hem een gezicht, waardoor je hem niet alleen als ‘monster’ ziet, maar ook als mens met een verleden. Zijn wantrouwen en hopeloosheid maakten hem kwetsbaar, waardoor de verkeerde mensen hem konden beïnvloeden.

Ingrid Oonincx schuwt geen zware thema’s. Rechts-extremisme, de beïnvloeding van kwetsbare jongeren die zich niet gezien voelen, seksueel geweld en misbruik, de gevaren van de online wereld en de blijvende impact van geweld en trauma – al deze onderwerpen komen voorbij. De afrekening is niet alleen een spannende thriller, maar ook een confronterend en actueel verhaal dat je nog lang bijblijft.

4,5 sterren.

Dank aan Uitgeverij de Fontein voor het recensie-exemplaar en het organiseren van deze blogtour.