Lezersrecensie
Tweemaal Gisèle
Annet Mooij, De eeuw van Gisèle, 2018
Susan Smit, Gisèle, 2012
Dit is een dubbelrecensie, nl. van bovenstaande twee verwante boeken.
“De eeuw van Gisèle” is een goed onderbouwde biografie van Gisèle d’Ailly-van Waterschoot van der Gracht. Annet Mooij baseert zich o.a. op dagboeken, agenda’s en brieven van Gisèle zelf en van Wolfgang Frommel (over hem hieronder meer).
Behalve goed onderbouwd is “De eeuw van Gisèle” ook nog eens prettig leesbaar. En achterin het boek zijn vele foto’s te zien van Gisèle, haar werk en haar familie en vrienden.
Het boek is een fascinerend avontuur. Dat is doordat we lezen en meemaken hoe Gisèle minder leuke gebeurtenissen uit haar leven gewoon wegpoetst. En daar is ze heel goed in. Uiteindelijk gelooft iedereen, misschien wel inclusief zijzelf, dat haar leven een en al successtory was!
Dat was natuurlijk niet helemaal zo. Het belangrijkste wat er mis was had te maken met de culturele club Castrum Peregrini en de al hierboven genoemde Wolfgang Frommel, dichter en de hoofdpersoon binnen Castrum Peregrini. Binnen Castrum Peregrini mocht Gisèle vaak niet meedoen, ondanks dat zij hen financieel en op alle mogelijke manieren ondersteunde. Reden: vrouwen begrijpen gedichten enzo nu eenmaal toch niet. Wel mochten meedoen mannen en jongens, de laatste altijd mooi en vaak heel jong. Er was sprake van seksueel misbruik. Gisèle wist hier wel van af, maar negeerde het. En zij bleef Castrum Peregrini steunen.
“Gisèle” (Susan Smit, 2013) is geen biografie, maar een roman. Het gaat over de periode rond de Tweede Wereldoorlog en over de driehoeksverhouding tussen de dichter Adriaan Roland Holst, Mies en Gisèle. En over de door de Duitse bezetter ingestelde Kultuurkamer, waar Mies zich wel inschrijft maar Gisèle niet. Adriaan Roland Holst schrijft zich in, maar onder protest.
Over het seksueel misbruik rept dit boek niet; wel over Frommel en zijn club. Toch vond het misbruik ook al plaats in de periode waar dit boek over gaat. De epiloog, waarin wordt verteld hoe het met de hoofdpersonen is verdergegaan, meldt ook niets hierover.
Het idee is dat dit boek gebaseerd zou zijn op historische feiten en aanvullend de fantasie van de schrijfster. Maar Susan Smit heeft destijds niet alle historische feiten boven water gehaald.
Ik zou zeggen dat “Gisèle” van Susan Smit achterhaald is. En ikzelf heb er ook moeite mee om een boek te lezen met mooie verhalen, maar waarin een aanzienlijk deel van een nare waarheid ontbreekt.
Susan Smit, Gisèle, 2012
Dit is een dubbelrecensie, nl. van bovenstaande twee verwante boeken.
“De eeuw van Gisèle” is een goed onderbouwde biografie van Gisèle d’Ailly-van Waterschoot van der Gracht. Annet Mooij baseert zich o.a. op dagboeken, agenda’s en brieven van Gisèle zelf en van Wolfgang Frommel (over hem hieronder meer).
Behalve goed onderbouwd is “De eeuw van Gisèle” ook nog eens prettig leesbaar. En achterin het boek zijn vele foto’s te zien van Gisèle, haar werk en haar familie en vrienden.
Het boek is een fascinerend avontuur. Dat is doordat we lezen en meemaken hoe Gisèle minder leuke gebeurtenissen uit haar leven gewoon wegpoetst. En daar is ze heel goed in. Uiteindelijk gelooft iedereen, misschien wel inclusief zijzelf, dat haar leven een en al successtory was!
Dat was natuurlijk niet helemaal zo. Het belangrijkste wat er mis was had te maken met de culturele club Castrum Peregrini en de al hierboven genoemde Wolfgang Frommel, dichter en de hoofdpersoon binnen Castrum Peregrini. Binnen Castrum Peregrini mocht Gisèle vaak niet meedoen, ondanks dat zij hen financieel en op alle mogelijke manieren ondersteunde. Reden: vrouwen begrijpen gedichten enzo nu eenmaal toch niet. Wel mochten meedoen mannen en jongens, de laatste altijd mooi en vaak heel jong. Er was sprake van seksueel misbruik. Gisèle wist hier wel van af, maar negeerde het. En zij bleef Castrum Peregrini steunen.
“Gisèle” (Susan Smit, 2013) is geen biografie, maar een roman. Het gaat over de periode rond de Tweede Wereldoorlog en over de driehoeksverhouding tussen de dichter Adriaan Roland Holst, Mies en Gisèle. En over de door de Duitse bezetter ingestelde Kultuurkamer, waar Mies zich wel inschrijft maar Gisèle niet. Adriaan Roland Holst schrijft zich in, maar onder protest.
Over het seksueel misbruik rept dit boek niet; wel over Frommel en zijn club. Toch vond het misbruik ook al plaats in de periode waar dit boek over gaat. De epiloog, waarin wordt verteld hoe het met de hoofdpersonen is verdergegaan, meldt ook niets hierover.
Het idee is dat dit boek gebaseerd zou zijn op historische feiten en aanvullend de fantasie van de schrijfster. Maar Susan Smit heeft destijds niet alle historische feiten boven water gehaald.
Ik zou zeggen dat “Gisèle” van Susan Smit achterhaald is. En ikzelf heb er ook moeite mee om een boek te lezen met mooie verhalen, maar waarin een aanzienlijk deel van een nare waarheid ontbreekt.
4
Reageer op deze recensie
