Wat weet jij van biologie?

Auteur en bioloog Sara van Duijn schrijft in haar inleiding:

'Biologie ben ik op de middelbare school ingerold. Ik had de eerste twee jaar een leuke leerkracht; daarna was het een keuzevak, maar de leerkracht maakte de keuze makkelijk.'

Deze zin spreekt boekdelen. Wanneer een docent(e) inspireert en enthousiasmeert, zal de leerling eerder voor zijn of haar vak kiezen. Ergens ook wel alarmerend, want dit zou kunnen betekenen dat de keuze valt op het enthousiasme van de docent en niet direct op het vak. Enfin, hier gaat Alles is biologie niet over, maar de bezieling waarmee dit boek is geschreven kan menig lezer motiveren om met verwondering naar de natuur te kijken. De verwondering dat alles met elkaar, naast elkaar en met behulp van elkaar leeft.

Van Duijn schrijft luchtig en begrijpelijk in vraag en antwoordvorm over biologie in de ruimste zin van het woord. Een totaal van 62 vragen die ze overigens zelf bedacht en beantwoord heeft. Met de duidelijke opmerking erbij dat het haar interpretatie en roze bril is. Het begint met het dieren- en plantenrijk. Dieren gebruiken heel veel verschillende trucs om andere dieren angst aan te jagen of juist te lokken (mensen en dieren hebben wel degelijk overeenkomsten!). Daarna een fantastisch verhaal over orchideeën die insecten lokken voor de voortplanting en het verspreiden van stuifmeel. Dit gebeurt doordat een deel van de bloem lijkt op het achterlijf van een vrouwelijk insect. En daarbij ruikt het ook nog eens naar vrouwelijke insecten! Jonge mannetjes laten er wat achter, en daardoor blijft stuifmeel op het lichaam van het mannetje plakken. Zo raakt een volgende bloem bevrucht. 

Om in de vraag en antwoorden sfeer te blijven: waarom denk je dat het slim is om in de avond het licht aan te doen en een partner met zweetvoeten op te zoeken die net een drankje op heeft? De oplossing lees je bij de vraag: waarom steken muggen voornamelijk ’s nachts?

Haar visie op vragen over onze hersenen, de evolutie en depressie ontbreken niet. En een waarschuwing bij gebruik van de anticonceptiepil krijgen we als bonus. Eén kleine omissie mag niet onvermeld blijven. Bij het hoofdstuk het vlindereffect (auteur noemt dit zelf hoofdstukken, eigenlijk lijken het meer columns) staat een voorbeeld van Paul de Leeuw met zijn liedje ‘Ik heb een steen verlegd’. ‘De Steen’ is een lied van Bram Vermeulen (album Rode wijn ,1988). En ja, Paul de Leeuw heeft het later ook uitgebracht. Stef Bos overigens ook.  

Alles is biologie, van DNA en hersenen tot dierenrijk en natuur lijkt vanwege de begrijpelijke taal, geschreven voor jeugdig publiek. Het gebruik van de vele metaforen en sublieme vergelijkingen maakt het inzichtelijk voor iedereen. Een paar voorbeelden ter illustratie: de politie van je lijf zijn de witte bloedcellen en hoe ons specifieke afweersysteem werkt wordt vergeleken met een getrainde special forces en soldaten in uniform. 62 stuk voor stuk interessante vragen!