Eerbetoon aan Gandhi

‘Ik draag dit boek op aan (…) en aan alle pasgeboren en nog ongeboren kinderen die voor een ommezwaai moeten zorgen om de wereld voor een ramp te behoeden.’ Met deze niet erg geruststellende woorden begint Arun Gandhi zijn eerste in het Nederlands vertaalde boek.  

Arun ziet in 1934 in Zuid-Afrika het levenslicht en is de kleinzoon van Mohandas Karamchand Gandhi, beter bekend als Mahatma Gandhi. Om te leren hoe hij zijn woede onder controle kan houden en een beter leven kan leiden, woont hij van zijn 12e tot zijn 14e jaar in de ashram van zijn grootvader in India. Een jaar later wordt Mahatma Gandhi, die hij bapuji (opa) noemt, vermoord. Inmiddels woont Arun in de VS en is hij in de voetsporen van zijn grootvader getreden. De Indiase politicus Mahatma Gandhi (1869-1948) zette zich in voor de onafhankelijkheid van India. Hij was een van de grondleggers van de moderne staat India en voorstander van geweldloosheid als manier om jezelf moreel en ethisch sterker te maken en dichter bij het doel van een harmonieuze samenleving te komen.  

Het boek van wijsheid bestaat uit 11 levenslessen die zijn gebaseerd op de ideeën van Gandhi. Arun vertelt over zijn ervaring in en om de ashram (leefgemeenschap) van zijn bapuji. Hoe ze samen meditatieve momenten hadden door zelfgesponnen textiel met behulp van een spinnenwiel te maken. Interessante bijkomstigheid is dat in de Nieuwe Kerk in Amsterdam tot 4 februari 2018 de tentoonstelling ‘We have a Dream’ over de 3 grote maatschappijhervormers Mahatma Gandhi, Martin Luther King en Nelson Mandela te zien is. Voor deze tentoonstelling komt dit spinnewiel naar Nederland.  

Arun gaat vooral in op de persoonlijke relatie die hij met zijn grootvader had. En al lezende krijgen we een, weliswaar eenzijdig belicht, beeld van deze vreedzame wereldverbeteraar. Een van de meest wijze mannen die ooit op onze blauwe planeet heeft rondgelopen. De man die bezwaren had tegen religie als die mensen verdeelde in plaats van verbond. Elke religie heeft een kern van waarheid, maar problemen beginnen als wij denken dat zo’n kern de enige, volledige waarheid is. De man die laat zien dat boosheid de brandstof is om in beweging te komen en naar een mooiere plek te gaan. Zonder woede zouden we niet gemotiveerd worden om uitdagingen aan te gaan. Prachtige zinnen waar iedereen van kan profiteren. Wijze lessen over alledaagse omstandigheden, wat het een tijdloos boek maakt. Tijdloos is ook de waarschuwing die Gandhi ons meegeeft: wanneer mensen het idee krijgen dat ze er niet toe doen kunnen zij gevaarlijke manieren bedenken om hun waarde te bewijzen. Wijsheden van toen zijn prima vertaald (door Mieke Trouw) naar het nu.

Het boek van wijsheid, 11 Levenslessen van mijn grootvader is toegankelijk en geschikt voor iedereen die de woorden bewustzijn, vergeving, hoop en geweldloosheid hoog in het vaandel heeft staan. Het leent zich fantastisch voor leesclubs en gespreksgroepen vanwege de vele openingen die er ontstaan tot het voeren van een gedegen gedachtewisseling. Complexe levenslessen worden in fijne eenvoud belicht. Een boek om langzaam te lezen en bovenal een eerbetoon aan het gedachtegoed van Gandhi.