Transformatie van denken

Rudolf Steiner is vooral bekend geworden als grondlegger van de antroposofische levensbeschouwing, het vrijeschool concept en de biologisch-dynamische landbouw. Zijn overtuiging was dat de mens meer is dan alleen een fysiek lichaam. Antroposofie is de weg die het geestelijke in ieder mens verbindt met het geestelijke in de wereld.

Een statig portret van Steiner prijkt op de voorkant van het omslag en samen met de prachtige gebonden uitvoering geeft dit het geheel een gewichtige indruk. Auteur Hans Stolp is theoloog en heeft een enorme hoeveelheid kennis van het esoterisch christendom. Deze deskundigheid gebruikt hij bij het schrijven van Rudolf Steiner. Stichter van een nieuwe cultuur. Een officieel ogend boek met dito ondertitel schept een hoge verwachting.

Stichter van een nieuwe cultuur wil zeggen dat Steiner aan het begin van een nieuwe periode stond met zijn baanbrekende inzichten. Te vergelijken met bijvoorbeeld Hermes Trismegistos. Steiner wilde de mensheid helpen om een stap te zetten naar een nieuwe nog grotendeels verborgen cultuur. De huidige cultuur is vooral gericht op materie. Materie en dus het zichtbare staat centraal in onze cultuur, zelfs zo prominent dat alles wat niet meetbaar, tastbaar en zichtbaar is wordt afgewezen. Maar het gaat om zíjn, niet hebben. Niet materie, maar geest. Stolp vertaalt de inzichten van Steiner naar het hedendaagse, wat het boek zeer actueel maakt. Hij maakt daarbij gebruik van zeer goed gevonden metaforen. Wat ik een geniale beeldspraak vind is die over de aarde in een midlifecrisis. Aarde krijgt last van overgangsklachten. Haar opvliegers ontregelen de temperatuur en dus krijgen we klimaatverandering. De aarde wordt ouder, haar natuurlijke krachten raken uitgeput. De mens moet niet langer profiteren van aardse rijkdom. In plaats van alles nemen, moeten we leren geven waarbij geestelijke krachten belangrijker worden.

Hoewel er in het eerste deel ook biografische elementen in het verhaal voorkomen is het tweede deel een korte levensbeschrijving van Steiner. Het bestuderen van het veelomvattende werk van Steiner kost een hoop inspanning, het is niet allemaal even helder geschreven. Stolp heeft een aantal inzichten en wijsheden in dit werk zodanig gepresenteerd dat het voor iedereen goed leesbaar is. Het lezen is zelfs zo’n ervaring geworden dat het mij overtuigd heeft het ‘echte’ werk te gaan lezen. Ik zou dit boek van Stolp dan ook zeker aanraden aan iedereen die interesse heeft in het gedachtegoed van Steiner of in antroposofie in het algemeen. De stukken die mij raakten zijn die over orgaandonatie, euthanasie en voltooid leven. Slechts één minpuntje vond ik het gemis van de fotoverantwoording. Nu weet je nooit zeker wie of wat er op de foto te zien is. Uiteindelijk weerhoudt mij dat er niet van het boek met het hoogste cijfer te beoordelen.