Leven tot op de bodem van de fles

De eerste Duvel gaat in drie slokken op. De oude jenever ernaast in één teug. Er komen nieuwe, en weer, en nog meer. Aangeschoten, dronken, bezopen. De rekening laat achteraf zien: acht van beide. Starnakel. Dus twee biertjes met minder alcohol, vanuit de theorie dat de hersenen met terugwerkende kracht de zware Duvels interpreteren als lichter bier. Even gaat de boel op zwart. Dan verder: zes halve liters Heineken en de rest wordt niet meer bijgehouden.
Is dit echt waar? Kan iemand op één dag zo veel drinken? Ja, het klopt. Hallo Muur van Erik Jan Harmens is autobiografisch. Zeg je glas, denkt hij fles.
Inmiddels staat Erik Jan Harmens twee jaar droog. En is hij af van de dagelijkse logistieke operatie om de drank te verzamelen in diverse slijterijen en de lege flessen te lozen in verschillende glasbakken. Want het drinken ging stiekem, altijd na half vijf en pas echt en veel als iedereen sliep. Het dichterschap als alibi, als excuus om te zuipen. Zijn kinderen schudden hem wakker: pappa, jij bent ’s morgens heel anders dan ’s avonds.
Het is huiveringwekkend wat Erik Jan Harmens in Hallo Muur allemaal wegdrinkt. De gevolgen zijn griezelig. En het is eng hoe het allemaal zo ver heeft kunnen komen. Dat maakt Hallo Muur op zich al fascinerend. In korte hoofdstukken die nu eens lezen als een column, dan weer als een zkv, verhaalt Harmens van zuipen, droogstaan, jong zijn, neuspeuteren, trouwen, kinderen krijgen, roken, scheiden, winderigheid en de wens om rock’n’roll te leven.
Toch is het niet dat wat de meeste indruk maakt. Het is de ontwapenende oprechtheid in dit boek. Hoe eerlijk hij zijn bestaan weet te fileren. Het is bekentenisliteratuur van het rauwe nietsontziende soort, die in de voetstappen van Karl Ove Knausgård zou passen, als het niet zo eigenzinnig zou zijn. Harmens evolueert als persoon in de tijd, maar evenzo in de taal naarmate zijn boek vordert. Hoe meer hij de verlossing als mens nadert, hoe langer zijn zinnen worden. En daarmee groeit zijn taal, evenzeer als zijn toekomst steeds lichter wordt.
Hier past maar één advies: Lees dit niet met een wijntje erbij. Geniet, maar drink met mate.