Wiener, als een Weense worst

Wiener, zoals een Weense worst   Humor, leedvermaak, dramatische gebeurtenissen en romantiek; het komt allemaal samen in Wiener, van Pieter-Jan Verachtert. De jeugdroman bespreekt het wonderlijke leven van Sam, een vijftienjarige popster in de dop. Zijn leven is allesbehalve gewoon en daar zit de kracht van dit humoristische verhaal.  

Sam, Donnie, Tico en Rick hebben een band. De vijftienjarige jongens repeteren hard en op een dag horen ze dat ze mogen optreden in een café. Hun dag kan niet meer stuk. Voor Sam dreigt alles echter anders te lopen. Hij woont samen met zijn vader, een hotdogverkoper, bij zijn oma. De hotdogkraam van zijn vader loopt helaas niet op rolletjes; een faillissement dreigt. Tegelijkertijd is Sam verliefd op Jennifer; het mooiste meisje van de klas. Zij mag van haar ouders echter niet met Sam omgaan, omdat hij van lagere komaf is.  

Wanneer Jennifer jarig is besluit Sam een Shakespeare-achtige serenade onder haar raam te brengen. Met zijn gitaar gaat hij op pad. Helaas gaat alles mis: de ouders van Jennifer komen op het geluid af en Sam valt op zijn gitaar. Kapot. Net nu het optreden in het café eraan staat te komen. Samen met gamefanaat Zelda probeert Sam een oplossing te verzinnen. Echter, gemakkelijk is dat niet. Er lijkt slechts één oplossing mogelijk: werken voor zijn vader. Hoe ver gaat Sam voor zijn toekomstdroom?  

Wiener staat bol van de actie en problematiek. Verachtert hanteert een extreem hoog tempo en laat Sam van de ene in de andere gebeurtenis rollen, waarbij een deel te veel van het goede is. Hij slaat op het oog oninteressante perioden uit het leven van de puber over en schakelt van het ene hoogtepunt naar het andere dieptepunt. Zo moet Sam een bizarre hoeveelheid problemen het hoofd moet bieden: onder andere een prachtig meisje dat hij moet veroveren, een gitaar die hij moet terugverdienen, een optreden dat eraan staat te komen en een baan die hij liever niet wil. De schrijver verhoogt de spanning door zijn taalgebruik en maakt Wiener tot een boek dat leest als een trein: ‘Slechter dan gisteren kon zijn dag niet worden. Dat dacht hij tenminste…’  

Bovendien speelt Verachtert in op het plezier dat de lezer krijgt van leedvermaak. Regelmatig laat hij Sam in situaties terecht komen die allesbehalve prettig zijn. Hoewel de lezer met Sam mee kan voelen, overwint hier de glimlach: leedvermaak is best leuk. Tegelijkertijd gebruikt Verachtert humor. Sam maakt de meest bizarre dingen mee, krijgt te maken met stomme problemen en moet soms belachelijke dingen doen. Dit alles tovert regelmatig een lach op het gezicht van de lezer. Bovendien geeft hij de lezer op diverse plaatsen een boodschap mee voor het latere leven: geluk maak je zelf! Dit alles plaatst hij in een verhaal waarin ook het gevoel van Sam een klein plaatsje krijgt. Diverse gedachtegangen beschrijven wat Sam voelt en denkt; ze nemen de lezer mee naar het leven van de vijftienjarige jongen.  

Helaas is Wiener niet louter succesvol. Het probleem zit hem in de toonzetting. Verachtert start zijn verhaal met een overkill aan net-niet-stoere uitingen. Regelmatig laat hij Sam of een van zijn vrienden woorden als ‘Wassup’, ‘Bro’, ‘What the hell’ of ‘Chicka’s’ in de mond nemen. Daarmee slaat hij de plank mis. Het taalgebruik past niet bij de jongeren; hun verdere gedrag doet anders vermoeden. Tegelijkertijd passen ook de beschrijvingen van Wiener niet bij een jongen van vijftien. Enerzijds lijkt hij soms veel ouder, anderzijds lijkt hij veel jonger dan vijftien, zeker qua taal en handelen. Ook de vrienden en vijanden van Sam lijken niet altijd de leeftijd te hebben die ze zouden moeten hebben. Het veroorzaakt verwarring; hoe oud zijn ze werkelijk? ‘‘Oh, Wiener heeft zijn pappie nodig!’ Kimmy wist van geen ophouden.’  

Wiener is een jeugdverhaal vol actie en spanning en met een zeer bizar verloop. Hoewel Verachtert grenzen opzoekt, zowel in de hoeveelheid gebeurtenissen als in het taalgebruik, en ze op diverse plaatsen overschrijdt en hoewel niet alles in zijn verhaal klopt met de logica, is het verhaal over het algemeen aantrekkelijk. Sam beleeft veel en dat mag de lezer weten!