'God is een verterend vuur'

Mozes sidderde van angst vanwege de verschijning van God, in een laaiend en alles verzengend vuur. De Hebreeënschrijver refereert hiernaar als hij de christenen maant tot volgzaamheid. In het Oude Verbond ging het om een tastbaar vuur, in het Nieuwe Verbond, lezen we, is God zelf een verterend vuur.
De zwartgallige leer die Jan Siebelink in zijn boek 'Knielen op een bed violen' tentoonspreidt is helaas even Bijbels als hij duister is. God is genadig, maar alleen omdat hij Christus voor onze zonden heeft laten lijden. Het liefst wil hij omwille van de gerechtigheid iedereen in de eeuwige hel werpen, enkel en alleen als hij Jezus in de mens ontwaart wordt hij daarvan weerhouden. 'Niet ik, maar Christus in mij,' verzucht Paulus.
Met hangen en wurgen heb ik mij door het boek van Jan Siebelink heen geworsteld, verscheidene keren heb ik het weggelegd, ik lees bij recensies hierboven dat ik niet de enige ben. Het moet gezegd: de auteur is meesterlijk geslaagd om de sfeer rondom het calvinistische groepje rondom de hoofdpersoon, Hans Sievez, te tekenen. Zo donker als sommige van de latere schilderingen van Mattew Wong of de doodshoofden van de Antwerpenperiode van Vincent van Gogh.
Over doodshoofden gesproken: lange tijd wordt de hoop levend gehouden dat Hans onder druk van zijn vrouw zijn 'oude leven' achter zich gelaten heeft, maar helemaal aan het einde van zijn leven valt hij weer helemaal terug. De groep rond Jozef Mieras neemt de teugels in handen en zijn vrouw en twee zonen worden buitengesloten. Alles om Hans in zijn doodsstrijd onder de genade van God te brengen. De ruiter heette dood en het dodenrijk vergezelde hem, staat er geschreven bij de verbreking van het vierde zegel van de boekrol in het laatste bijbelboek Openbaring. Daaraan doet rigide calvinisme me denken, is de Bijbel eindelijk vertaald zodat iedereen hem kan lezen, dan zijn dit de wrange vruchten die geplukt worden.
De sympathie gaat helemaal uit naar Margje en haar zonen, waarvan de jongste zich het hardst tegen zijn vader afzet en zich in zijn machteloosheid bezuipt. De sektarische arrogantie waarmee Hans zijn naasten minacht is stuitend, terecht verwijt zijn jongste zoon hem dat hij alleen maar met zijn eigen zielenheil bezig is. De worsteling om 'behouden' te blijven is allesoverheersend: knielen op een bed violen. Stiekem zodat niemand het ziet, alles in het verborgene, als de duisternis die het licht niet kan verdragen. Het licht van Christus.
Ik heb het volbracht, om maar bij de Bijbelse terminologie te blijven, volbracht om dit boek te lezen, waar mij boekenlezen normaal gesproken zo gemakkelijk afgaat. Waarom in hemelsnaam is dit werk van Jan Siebelink zo populair geworden, los van het voor de hand liggende antwoord dat het vakkundig geschreven is? Eén antwoord komt vooral naar boven: als niet gelovige moet het zalig zijn om jezelf bevestigd te zien dat je de juiste keuze hebt gemaakt door Jezus aan de kant te schuiven en de kerk achter je te laten. Legitiem, ik kan het niet anders zeggen, gezien de kerkelijke geschiedenis met zijn inquisitie, zelfverrijking en Jodenhaat. Naast die duisternis die gelegitimeerd wordt door teksten uit de Bijbel, is werkelijk nog een andere realiteit, eentje waarin wel degelijk ruimte is voor naastenliefde en barmhartigheid. Die werkelijkheid heeft ontelbaren door de geschiedenis heen gemotiveerd om over de eigen beperkte menselijke grenzen heen te kijken, geheel anders dan de hoofdpersoon Hans Sievez, die tot in de dood in zijn eigen gelijk is blijven steken.