Een psychologische delicatesse

"Totdat je het zelf meemaakt, weet je niet hoe het zal voelen om bij een man te blijven die iets verschrikkelijks heeft gedaan. Niet wetend of het ergste al gebeurd is of nog moet komen en hem zo graag willen vertrouwen..."

Dit citaat, dat als een vooruitblik al op bladzijde 11 te lezen staat, vat de pure essence van het verhaal van De lantaarn samen. En neem het woord "essence" maar in de brede betekenis, want aroma's, parfums en de vanille- en lavendelgeuren van de Franse Provence hebben allemaal een bijrolletje in dit verhaal...

Eve ontmoet Dom en valt als een blok voor hem. Hij is wat ouder, welstellend, charmant, en tot haar eigen verbazing weet hij bij haar de juiste snaren te raken. Ergens in de Provence kopen ze Les Genévriers, een oude, idyllisch gelegen hofstede. Eve leeft er op een wolk. Dom vult haar leven, ze heeft zelfs geen behoefte meer aan familie of oude vrienden. Het nieuws over de onrustwekkende verdwijning van een meisje uit het naburige dorp sijpelt door tot Les Genévriers, maar zelfs dat kan Eve's geluk niet verstoren.

Dom was al eens getrouwd geweest met Rachel. Eve wil over haar graag wat meer vernemen, maar telkens als ze Dom erover aanspreekt, stuit ze op ijzige afstandelijkheid. Hoe meer vragen onbeantwoord blijven, hoe intenser Rachel zich in Eve's gedachten nestelt en hoe zwijgzamer Dom wordt. De twijfel groeit en Eve beseft dat haar verliefdheid haar de hele tijd blind maakte voor het feit dat ze over Dom bijna niets weet. Erger nog: ze heeft ook niemand aan wie ze iets kan vragen.

Er verdwijnt nog een meisje...
Eve wordt steeds angstiger, ook door een aantal onverklaarbare voorvalletjes in en rond het huis: ze hoort vreemde geluiden, lichten gaan aan of uit, een kamer vult zich plots met een intens aroma, bladzijden van een boek slaan vanzelf om, in de tuin "verschijnt" een geheimzinnige vrouw, en een oude gietijzeren lantaarn schijnt een eigen leven te leiden.

"Word ik gek?" is de fatale vraag die Eve zich uiteindelijk stelt. Maar in haar ogen is een andere, dwingende vraag nog veel verschrikkelijker: wat heeft Dom te maken met die verontrustende verdwijningen?

Schrijfster Deborah Lawrenson geeft haar verhaal geregeld magisch-realistische injecties die de mysterieuze sfeer van dit boek verhogen. Vooral van de hoofdstukjes waarin ze Bénédicte Lincel, een vroegere eigenares van Les Genévriers, aan het woord laat, blijft het verband met het verhaal rond Eve en Dom erg lang in duisternis gehuld. Je voelt als het ware de spookachtige aanwezigheid van Bénédicte en de mensen over wie ze vertelt, maar tot ver in het verhaal blijven ze in de schemerzone tussen realiteit en magie.

Lawrenson wil met dit boek een hommage brengen aan Rebecca, de door Hitchcock zo schitterend verfilmde klassieker van Daphne du Maurier uit 1938. De gelijkenissen zijn onmiskenbaar, maar een afkooksel van du Mauriers meesterwerk is De lantaarn zeer zeker niet. Deze moderne "gothic novel" is niet alleen prachtig geschreven - de taal is even betoverend als de inhoud - maar vooral een fijntjes geobserveerde ontrafeling van langzame geestelijke ontwaarding, knagende twijfels, en angst die zich als een sluipend roofdier een weg naar het innerlijke bijt. De lantaarn is ook een verhaal over liefde en blindheid, en over een relatie die als een hemelse rimpelloze romance begint maar langzaam verwatert tot er slechts een schijnvertoning overblijft. Met de manier waarop Lawrenson dit aftakelingsproces beschrijft, mag ze met opgeheven hoofd naast du Maurier gaan staan.

En toch, de ontknoping laat net iets te lang op zich wachten. In de laatste hoofdstukken zit maar weinig evolutie meer, niet in het verhaal en ook niet in de karakters. In de zijlijn nemen we nog een politieonderzoek waar, maar ook dat zorgt voor weinig ophef. Als de gebeurtenissen uiteindelijk toch hun verklaring krijgen - zij het niet allemaal - dan zitten daar geen verrassingen meer bij. En het nogal melige einde van De lantaarn steekt wel erg schril af tegen de dramatiek van het hele verhaal.

Voor de liefhebbers van diepgravende psychologische analyses is De lantaarn een absolute delicatesse. Het is tevens een roman waarin romantiek en mysterie elkaar in evenwicht houden, hier en daar zelfs lichtjes gekruid met wat griezelige smaakmakertjes. Maar in weerwil van de versluierde, zachte spanning die door het hele verhaal heen voelbaar blijft, is De lantaarn geen thriller.