Een te grote afstand tussen de lezer en de schrijfster

Ik was natuurlijk reusachtig benieuwd naar een boek van Annie Ernaux, van wie ik nog nooit had gehoord voor ze de Nobelprijs voor de literatuur won. Ik koos ‘De jaren’, want daar had iedereen het over; dat moest je gelezen hebben.
Ik zal het maar meteen zeggen: ik ben nogal teleurgesteld…
Niet alleen omdat ik in Frankrijk woon maar ook omdat ik het liefste boeken in de originele taal lees, als ik die machtig ben, heb ik het in het Frans gelezen. Ik ken dus de Nederlandse versie niet en weet dus ook niet hoe het veel te vaak gebruikte woord 'on' – wat ‘ik’, of ‘wij’, maar ook ‘men’, kan betekenen – is vertaald. Wel heb ik gezien op het internet, waar in een inkijkexemplaar een aantal bladzijden beschikbaar was, dat typisch Franse zegswijzen, die men hier franco-français noemt, niet vertaald zijn; dat is ook gewoon onmogelijk. Door dat veelvuldige gebruik van het woordje 'on', waarbij het vaak onduidelijk is wie er nu bedoeld wordt, ‘men’ of ‘wij/ik’, blijft het verhaal op een afstand. Ik heb me nergens echt met de schrijfster kunnen identificeren, hoewel ik bijna een leeftijdsgenote ben en al vele jaren in Frankrijk woon. Ik stel me zo voor dat ik dat ook niet had gekund als ik de Nederlandse versie had gelezen, ook al niet omdat het boek verder ook zo franco-français is. Als je niet op een Franse school hebt gezeten en in Frankrijk bent opgegroeid, mis je waarachtig een groot deel van het betoog.
Ik zeg niet dat dat betoog, want dat is het voor mij, niet interessant zou zijn voor degenen die zich de moeite geeft het een en ander op te zoeken, maar het heeft me nergens echt kunnen boeien. Ik heb het boek niettemin uitgelezen om tenslotte op de laatste paar bladzijden te vinden waarom de schrijfster voor deze originele – dat moet gezegd worden – vorm heeft gekozen.