Nicolas, een zaadje dat tot bloei komt’

Nicolas en de verdwijning van de wereld is het derde boek van schrijfster Anne Eekhout waarin de schrijfster onderzoekt wat er gebeurt met volwassenen en kinderen wanneer de wereld dreigt te vergaan. Het is geen rooskleurig beeld dat ze schetst. De wereld wordt grimmiger en slechts enkelen houden zich vast aan menselijke waarden.
De achtjarige Nicolas maakt, gedwongen door de omstandigheden, in een paar maanden tijd een versnelde ontwikkeling door richting volwassenheid. Deze coming- of age is grimmig, ontluisterend maar biedt ook hoop waarbij Nicolas het spreekwoordelijke zaadje vertegenwoordigt dat ondanks het einde van de wereld in al zijn menselijkheid tot bloei komt.

De president van Nederland verkondigt tijdens een nieuwsuitzending dat een zwart gat op weg is naar ons zonnestelsel. De kans bestaat dat het gat de aarde opslokt. Nicolas ziet zijn leven in rap tempo veranderen. Hij identificeert zich met zijn stripheld De Adelaar en besluit dat hij de wereld zal redden. Zijn ouders hebben zo hun eigen problemen en er is een zusje op komst. Hoe moet hij dit klaarspelen?

Het verhaal wordt verteld vanuit de belevingswereld van de achtjarige Nicolas. Hij krijgt niet alles mee wat er gebeurt en soms snapt hij niet wat de dingen betekenen maar hij voelt wel dat er van alles aan de hand is. Zijn gevoelens nemen soms de vorm van kleuren aan. Zo heeft zijn moeder vaak een donkere uitstraling en hebben iemands haren een donkerblauwe waas. De lezer komt op deze indirecte wijze iets te weten over de gemoedsgesteldheid van de andere personages. De schrijfster kleurt de levens van de personages op deze indirecte wijze langzaam in. Zo kom je er bijvoorbeeld gaandeweg achter dat de moeder een verslavingsprobleem heeft.

Toch is deze roman niet bedoeld voor kinderen. We zien de wereld wel vanuit de ogen van een achtjarige maar de omstandigheden zijn te gruwelijk en zeker niet geschikt voor tere kinderzieltjes. De zelfmoorden zijn niet van de lucht en ook de beestachtigheid van de mens sijpelt via Nicolas’ beleving tot je door. Nicolas neemt alles zoals het komt en heeft er ook geen oordeel over.

‘Het plekje naast haar ogen, dat hele zachte plekje dat een beetje trilt als ze slikt, is blauwig, doorzichtig, vol dromen. Je kunt er zo naar binnen kijken. Er is daar niks engs. Er is daar rood en wit en zacht en donker, wolken en melk, monden warmte kriebel, huid en aai en kus in een warreling ondersteboven, in dromen in dagen die nachten die dagen zijn’

Anne Eekhout sleept je door allerlei emoties heen. Het ene moment overheerst de somberheid, maar dan is er de baby, een symbool van hoop. De wijze waarop ze de baby beschrijft roept tranen van ontroering op. En wanneer Nicolas steeds meer volwassen verantwoordelijkheden op zich neemt en zijn kindertijd vaarwel moet zeggen, doet ze dat op een wijze die tegelijkertijd ontroert, verdriet, schrijnt en bewondering voor dit jongetje oproept.

‘Soms wil me verstoppen. Maar dan weet ik dat het niet kan, want Emma heeft ook armen nodig en de mijne zijn de enige. Die van mama kunnen het niet’

Wanneer het einde van de wereld nog maar heel even op zich laat wachten, stijgt Nicolas boven zichzelf uit. Zijn leven is compleet en er is enkel bewondering te voelen voor deze jongen die in het moment van de dood nog steeds voor de liefde kiest en de beestachtigheid en wanhoop overlaat aan de rest.