Een filmisch boek met een ontroerend einde..

Galveston is de titel van de debuutroman van Nic Pizzolatto (1975).
Pizzolatto is opgegroeid in een klein oliestadje tussen New Orleans en Houston. Het is een typisch landschap dat gekenmerkt wordt door de aanwezigheid van olieraffinaderijen. Deze omgeving dient ook als achtergrond in de thriller Galveston. Pizzolatto is opgevoed met televisie, boeken waren bijna niet aanwezig. Toen hij ging studeren koos hij voor beeldende kunst. Hij kon hier echter zijn behoefte om verhalen te vertellen niet kwijt en behaalde een Master of Fine Arts in creatief schrijven aan de Universiteit van Arkansas. Hij schreef en publiceerde meerdere verhalen en publiceerde Galveston, zijn eerste thriller in 2010. Dit jaar is het boek in de Nederlandse vertaling verschenen. Pizzolatto is ook de bedenker en schrijver van de populaire serie True Detective. In een interview met Vanity Fair ( juli 2015) zegt hij dat de beschrijvingen van de (toxische) omgeving en de mensen overeenkomen met de beelden die gefilmd zijn in True Detective. En lezing van het boek bevestigt dit beeld.
De cover van het boek oogt enigszins onheilspellend. De lucht is oranje door de ondergaande zon in overeenstemming met het naderende levenseinde van hoofdpersoon Roy. Er hangen ook wolken en sommige zien er nogal donker uit. Het naderende levenseinde belooft dus allesbehalve kalm te verlopen. De omgeving ziet er desolaat uit, een verlaten weg, een motel en een watertoren zijn de enige herkenningspunten in dit beeld. Op zich een kalm plaatje ware het niet dat er een man afgebeeld is met een pistool in zijn hand. Voor hem lopen een vrouw en een klein meisje. Hij kijkt niet naar hen maar lijkt alert om zich heen te kijken. Er is blijkbaar gevaar te duchten…
De kaft van het boek maakt meteen duidelijk waar het over gaat. De achterkant geeft een beetje meer informatie. En maakt nieuwsgierig naar wat Roy gaat doen gezien zijn ziekte en de omstandigheden waardoor hij moet vluchten. Gaat Roy zijn schoon schip maken voordat hij sterft? Of blijft hij in zijn oude ‘stiel’ steken. Het lijkt erop dat hij nu zijn “goede kant” laat spreken. Of toch niet? En wat en hoe gaat hij dat dan doen?
Ik zou het boek meteen kopen wanneer ik het in de boekhandel zou zien liggen. Zeker gezien de vermelding op de achterflap over dat hij de scenarioschrijver en bedenker van True Detective is. Dat vind ik een geweldige serie. De sfeer van de zuidelijke staten, het broeierige sfeertje. Ik hoopte het ook in dit boek aan te treffen. En deze verwachtingen zijn ruimschoots ingelost.

Het verhaal draait om maffiaknecht Roy Cady die te horen heeft gekregen dat hij longkanker heeft. Diezelfde dag probeert zijn baas hem tijdens een opdracht te lozen. Wonder boven wonder overleeft Roy dit verraad en slaat hij op de vlucht. Hij neemt Rocky mee, een jonge prostituee die ook aanwezig is op de plek waar Roy het loodje had moeten leggen . Hij weet eigenlijk niet zo goed waarom hij haar meeneemt, want het past niet zo in zijn aard om anderen te redden. Onderweg naar Orange zegt Rocky dat ze even bij iemand langs moet van wie ze geld zou krijgen. Ze komt naar buiten met haar zusje. Roy besluit het kind ook mee te nemen. Ze vluchten naar Galveston, een plaats waar Roy in het verleden heeft gewoond.
Het boek kent verschillende thema’s. Het gaat over dood en wat dat met een mens doet. Over liefde en liefdeloosheid. Over dat wat een leven zin geeft of zinloos maakt. Zo komen de herinneringen aan vroeger in Roy op. Het ene moment ervaart hij een helderheid “alsof door de zekerheid van de dood alle overbodigheden verdwenen” Het andere moment voelt hij oude wrok en frustratie: “Oude hoop blafte in mijn hoofd als de geest van een hond.”
Ook heeft hij bepaalde ideeën over de vrouwen waarvan hij heeft gehouden. Hij komt erachter dat zijn werkelijkheid niet strookt met die van de vrouwen. En dat hij zich alleen herinnert wat hij zich wil herinneren, een roze wolk. Dit alles stemt hem tot nadenken. Waar verlangt hij nu eigenlijk naar? Hij merkt ook op wanneer hij langs een strand met zorgeloze jongeren rijdt dat ze hem ergeren, “zoals ze het allemaal als vanzelfsprekend opvatten”. “Ik kon me Rocky niet tussen hen voorstellen. Veel wordt nooit wat het had moeten worden.” En hiermee heeft hij het natuurlijk niet alleen over Rocky maar ook over zichzelf.
De omgang met de meisjes maakt gevoelens in hem los die hem verrassen. Hij denkt zichzelf te kennen maar blijft zich verbazen. Blijkbaar voelt Roy een drive om iets ‘goeds’ te doen. Zijn verleden als weeskind komt voorbij en de onvermijdelijke gang naar de onderwereld. Hij herkent zichzelf in Rocky het hoertje, maar de onschuld in het jongere zusje wil hij redden. Alsof hij daarmee zijn eigen jong verloren onschuld kan herwinnen.
Zo komen uiteindelijk de naderende dood, in de vorm van kanker, en de liefde, in de vorm van Rocky en het zusje, samen en laten Roy dingen doen die hij nooit voor mogelijk had gehouden. Zal het de leegte die hij voelt vullen?
Roy komt gaandeweg het boek tot steeds meer diepzinnige gedachten zoals: “Het verleden is niet echt. Dan denk je: Alles begint nu. Zo is het. Op dit moment”. ’ Dit soort gedachten komen overeen met die van de hoofdpersoon in True Detective, Rustin Cohle , die ook allerlei diepzinnige gedachten uitte. Deze innerlijke bewegingen in de hoofdpersoon zijn het meest boeiend in het boek. Maar ook het verhaal aan de oppervlakte blijft tot het einde toe spannend.
Dan nog iets over het taalgebruik. Het is te merken dat Pizzolatto visueel is ingesteld. De kaft van het boek geeft duidelijk de inhoud weer. Ook het taalgebruik doet filmisch en af en toe zelf cartoonachtig aan: “een deel van zijn kuif vloog van zijn hoofd”’ en “zijn oksel smeulde.” Het maakt het lezen van dit boek als het kijken naar een film.
Kortom, het is een spannend interessant en meeslepend boek. Naarmate het boek vordert krijgt het meer diepgang, net als de hoofdpersoon. Het is net even anders dan de gemiddelde thriller. Voor mij 4 sterren.