De kroon op de Bergmankronieken

De Schuld is het achtste en laatste boek van de serie De Bergmankronieken, geschreven door het Zweedse duo Hjorth Rosenfeldt. Het eerste boek in deze serie verscheen in 2010 en -het laatste?- boek werd in het Zweeds gepubliceerd in 2021. Het is vertaald door Corry van Bree en de Nederlandse versie verscheen in mei 2024 in de boekenwinkels. De schrijvers zijn oorspronkelijk scenarioschrijver en filmproducent. Voor deze boeken hebben ze hun krachten gebundeld. Het is aan te raden meerdere boeken van deze serie te lezen, dan komt dit verhaal meer tot zijn recht.

De boeken spelen zich af in Zweden, rondom Stockholm. Sebastiaan Bergman is de centrale hoofdpersoon in de serie en de schrijvers zijn er goed in geslaagd om zijn personage, zijn familie en vrienden neer te zetten en te laten ontwikkelen. In dit boek wordt hij als volgt beschreven: ‘Sebastiaan Bergman was op veel manieren een dinosaurus. Hij was een chauvinist, grenzeloos, narcistisch, briljant en onmogelijk.’ Als lezer heb je soms moeite met zijn personage en wat hij doet maar toch zijn de schrijvers erin geslaagd een nieuwsgierigheid te creëren naar willen weten hoe het hem verder vergaat. De schrijvers zijn er ook in geslaagd om goed sfeer te beschrijven, zeer waarschijnlijk het talent van hun beroepen als scenario-schrijver en filmproducent. Ze nemen afstand van het verhaal en beschrijven met detail hoe wat en waar de scene plaatsheeft, waardoor je je precies kunt voorstellen hoe het is. Een voorbeeld hiervan: ‘Het was geen kamer, geen zaal, maar een ruimte waarin de dood zo’n veelvoorkomende gast was dat men geen moeite meer deed als hij weer eens op bezoek kwam.’

De Schuld gaat verder waar het laatste boek gebleven is. In het eerste hoofdstuk worden direct de herkenningspunten gezet en ook de bekende personages uit de voorgaande boeken maken weer onderdeel uit van het verhaal. Prachtig is hoe de schrijvers ook de eerdere boeken onderdeel maken van het verhaal, in meerdere dimensies. Bij de moordzaken die in dit verhaal moeten worden opgelost, worden er aanwijzingen gevonden die verwijzen naar eerdere boeken die Sebastiaan heeft geschreven over moordzaken die hij samen met het team opgelost heeft. De andere dimensie is die van de lezer die die boeken uit de Bergman-kronieken wellicht gelezen heeft. Daarmee wordt de rode draad gecreëerd en lijkt het alsof de moordzaken met elkaar verbonden zijn en het verhaal, gestart in het eerste boek nog niet opgelost, noch de schuldige gevonden is. Ook de ontwikkeling die Sebastiaan als persoon doormaakt gaat verder. Hij zegt over zichzelf: “ ‘Ik ben een goed aangepaste, attente oudere man die alles zonder ophef te veroorzaken volgens het boekje doet’, zei hij met precies voldoende ironie in zijn stem om het te missen als je daar voor koos.”

De spanningsboog gaat dus direct van start bij het eerste hoofdstuk. De lezer wordt in het diepe gegooid en zal hopelijk een beroep doen op zijn herinnering aan eerdere boeken om houvast te krijgen. Daarna spelen de schrijvers met de aandacht en laten meerdere verhaallijnen zich ontwikkelen. Dat creëert het effect van een page-turner. Tot pagina 350 leest het boek vlot en wil je het niet wegleggen. Dan volgt een ‘dip’ waardoor het lijkt alsof een dieptepunt is bereikt en het verhaal niet meer opgelost zal worden. Meerdere verhaallijnen en personages verdwijnen naar de achtergrond. Echter, de laatste 75 pagina’s nemen de lezer in een sneltreinvaart mee naar een verrassende ontknoping van het verhaal. Na de laatste bladzijde, laat het verhaal de lezer achter met een vraag over ‘De Schuld’. Wie is de schuldige? Wat is de schuld? Is de schuld opgelost?