Hoop en vertrouwen in De pest

Onder invloed van de quarantaine waartoe we min of meer veroordeeld zijn vanwege het coronavirus wijzen verschillende mensen ons op De pest, het boek van Albert Camus. En dus ben ik gaan lezen in een oud exemplaar uit 1953 dat waarschijnlijk van mijn ouders afkomt. Jaren stond het in de kast, soms op de nominatie om weggedaan te worden wat steeds weer veranderde in ‘nee, niet wegdoen’. En nu dus aan het lezen, ook al omdat journalisten schreven dat de fases in het boek overeenkomen met deze crisis en herkenbaar zullen zijn.
Ook al zijn er verschillen zoals het feit dat het om één stad die helemaal afgesloten wordt vanwege de pest en het coronavirus wereldwijd is, er zijn wel degelijk overeenkomsten.

Eerst valt het in de stad Oran niet op dat er een ratteninvasie is, ratten die uit alle hoeken en gaten komen en bloedend en rochelend op straat sterven. Dan vallen de ratten op en komen de eerste zieken. Dokter Rieux, de hoofdpersoon en chroniqueur van de gebeurtenissen, is vanaf het begin betrokken bij de ontwikkelingen. Hij probeert de andere medici ervan te overtuigen dat er maatregelen moeten komen. Maar de ontkenningsfase is compleet aanwezig, men vindt het niet nodig en denkt dat het wel mee zal vallen. Maar het valt niet mee: er komen steeds meer zieken en doden. Op het hoogtepunt van de epidemie zijn alle openbare gebouwen, op de prefectuur na (omdat men toch ergens bij elkaar moet kunnen komen), ingericht als ziekenhuis, zijn er kampen ingericht waar mensen in isolatie zitten, worden de lijken niet meer begraven maar verbrand met tientallen tegelijk en zijn vrijwilligers druk met het opsporen van zieken en besmetten.
Dokter Rieux is van het begin tot het einde in touw om mensen te redden. Ambtenaar Grant, de geheimzinnige Cottar, de journalist Ramblers die per ongeluk in de stad was en niet meer weg kon door de sluiting van de stad en Tarrou, die het meest bevriend is met Rieux, zijn zijn belangrijkste helpers en vertrouwelingen.
Vlak voor de sluiting van de stad is de zieke vrouw van de dokter vertrokken naar een sanatorium in de bergen. Zijn moeder komt voor hem zorgen, zodat hij zijn werk kan doen.
Wat indrukwekkend is, zijn de beschrijvingen van de gemoedstoestand van de bewoners van de stad, hoe zij eerst lijden onder de scheiding (geliefden die toevallig buiten de stad tijdens de sluiting kunnen niet meer naar huis) en naarmate het langer duurt hun hoop begraven via een periode van geweldsuitbarstingen en vluchtpogingen en dan onder een laag van apathie en aanvaarding.
Er staan prachtige zinnen in die als voorbeeld kunnen dienen voor ons nu in deze onzekere en spannende tijd.
En gelukkig gaat het over, zoals alles ooit over gaat en niets meer daarna hetzelfde wordt.
Gelezen tweede helft maart 2020 in drie dagen, want ja, sinds jaren niet zo’n lege agenda gehad en dus tijd genoeg om te lezen.