Een gecompliceerde roman over een gecompliceerde vriendschap

EEN GECOMPLICEERDE ROMAN OVER EEN GECOMPLICEERDE VRIENDSCHAP

De Australische schrijver Steve Toltz beschrijft de min of meer levenslange vriendschap tussen Liam Wilder en Aldo Benjamin.
De titel “Moeras” (in de oorspronkelijke versie “Quicksand”) doet al vermoeden dat alles wel eens niet zo soepel zou kunnen verlopen en zo is het ook.
Liam heeft schrijversaspiraties , maar ziet geen kans stof te vinden voor een boek..
Aldo noemt zichzelf ondernemer, maar wat hij ook onderneemt loopt uit op een mislukking.
De vriendschap verloopt met ups en downs, waarbij Aldo steeds terugvalt op de hulp van Liam, wanneer hij zich in de nesten gewerkt heeft en waarbij Liam op een bepaald moment besluit te proberen het levensverhaal van Aldo tot een boek te smeden.
Hoewel ze niet buiten elkaar kunnen, komt bij hun vriendschap het eigenbelang toch wel erg vaak om de hoek kijken,
Behalve op maatschappelijk terrein zijn beiden ook op het sociale vlak , vooral ook in de liefde, niet erg succesvol, om het zacht uit te drukken.

Behalve dat de relaties , en eigenlijk hun beider levens , gecompliceerd zijn , is ook de structuur van het boek behoorlijk ingewikkeld. Zo zelfs, dat men wellicht beter van “constructie”dan van structuur kan spreken Tussen het eerste en het laatste hoofdstuk zit maar een betrekkelijk korte tijd en daartussen leest men over de verschillende belangrijke gebeurtenissen uit vooral het leven van Aldo, die wel heel veel tegenslag ontmoet, weliswaar deels door eigen schuld.
De chronologie moet de lezer zelf geleidelijk opbouwen, wat best ingewikkeld is, maar ook voor een groot deel de spanning in het boek bepaalt. Je wilt te weten komen hoe een bepaalde situatie tot stand is gekomen en waar het uiteindelijk toe zal leiden.

Dit alles wordt door Steve Toltz beschreven in een weergaloos knappe stijl, waarbij lange monologen, met bij eerste lezing niet altijd makkelijk te begrijpen gedachtenkronkels van Aldo, afgewisseld worden met korte oneliners of aforismen. Deze laatste leiden misschien niet tot schaterlachen, maar toch zeker wel tot instemmend en bewonderend glimlachen van de lezer.

De secundaire karakters in het boek zijn wel belangrijk, maar dienen hoofdzakelijk om de karakters van Liam en vooral Aldo meer reliëf te geven. Zelf blijven ze tamelijk tweedimensionaal, met uitzondering misschien van Angus Morrell, de (oud-)leraar van Liam en Aldo, die van tijd tot tijd invloed heeft op de levens van de hoofdpersonen. De vrouwen in het boek, Tess, Stella en Mimi blijven vrij vlak.

Steve Toltz is er in geslaagd een onderhoudend, maar ook diepgaand, indrukwekkend boek te schrijven, dat wel concentratie en constante aandacht van de lezer vraagt, maar veel stof tot nadenken en leesplezier zal verschaffen, zeker als je bereid bent de lastige stukken minstens twee keer te lezen.
Het karakter van Aldo roept afwisselend weerzin en medelijden op; tegenover Liam zullen de meeste lezers neutraal blijven staan, met een zekere sympathie jegens zijn herhaalde pogingen om zijn vriend Aldo bij te staan.
Een boek over talrijke frustraties, maar waarbij de humor steeds een rol blijft spelen
Een schrijver die je vol verwachting doet uitzien naar zijn volgende literaire product.