Anna in kaart gebracht zit meesterlijk in elkaar

Het zesde boek van Das Mag Uitgevers is Anna in kaart gebracht van Marek Šindelka. In Tsjechië wordt deze schrijver als een van de grootste van zijn generatie beschouwd en bestseller ‘Anna in kaart gebracht’ maakt duidelijk waarom. Het boek zit meesterlijk in elkaar en leest als een literaire trein.

Het boek van Šindelka lijkt op het eerste gezicht een verhalenbundel met tien losstaande verhalen. Al snel wordt echter duidelijk dat alle verhalen verbonden worden door één gemeenschappelijke deler: Anna. De jonge vrouw duikt in alle verhalen op, al dan niet direct herkenbaar. Uiteindelijk weet de auteur alle puzzelstukjes uit de verschillende verhalen samen te brengen zonder dat dit gekunsteld overkomt.

Literaire beeldspraak
Dat ongekunstelde is vooral wat Anna in kaart gebracht zo goed maakt. Šindelka heeft een literaire schrijfstijl, doorspekt met beeldspraak, maar hij weet dit zo te doseren dat het niet storend wordt. Lange en korte zinnen wisselen elkaar af waardoor een razendsnel tempo ontstaat en je de verhalen over Anna in één ruk uitleest. Elk woord is zorgvuldig afgewogen tegen het volgende en op die manier wordt elke zin een meesterwerkje op zich: ‘Dat is allemaal al heel lang geleden, er breekt een nieuwe avond aan, de avonden cirkelen om je heen, kruipen uit de bossen, lopen om je heen als hongerige dieren.’

Tijdgeest
Bovenop de heerlijke schrijfstijl en de meesterlijke wijze waarop Šindelka zijn puzzelstukjes uit verschillende perspectieven tot één grote oplossing brengt zit er in de zinnen van de auteur een scherpe kijk op het leven in de eenentwintigste eeuw gevangen. Anna is soms zelfs slechts een bijfiguur in het verhaal van anderen, verhalen die de complexiteit van de (digitale) maatschappij weten te vangen en tegelijkertijd herkenbare situaties oproepen: ‘Daarna de leider zelf, hij kwam zo dichtbij dat hij de afzonderlijke pixels in Zilvars gezicht kon zien, ze stonden zwijgend tegenover elkaar, maar een toetsenbordcommando voor een knuffel bestaat niet.’ Anna in kaart gebracht is dus in alle opzichten geslaagd en helemaal de moeite waard, je kunt het eindeloos blijven herlezen.


[Deze recensie verscheen eerder (2016) op CLEEFT]