Verandering van spijs...

Elizabeth Jane Howard schreef in de eerste helft van de jaren negentig van de vorige eeuw vier boeken over de familie Cazalet waarbij ze de periode van 1937-1947, vanaf de nadagen van het Victoriaans Engeland tot aan de jaren na de oorlog, beschrijft aan de hand van een familie , de nazaten van een houthandelaar prachtig beschrijft.
In Veranderingen, het laatste boek van Howard uit 20XX , beschrijft ze opnieuw over de belevenissen van de nazaten van de Cazalets en dan vooral de periode ruim tien jaar na het einde van de oorlog. Het eens zo goed florerende bedrijf van de familie wankelt.

De eerste boeken over de Cazalets hebben veel fans van de familie Cazalet opgeleverd. In haar heerlijke eigenzinnige schrijfstijl wist Howard elke lid van de familie zo te karakteriseren dat lezers de personages in hun hart sloten.
Vlak voor haar overlijden schreef ze een laatste deel om fans nog eenmaal te laten genieten van alle leden van de familie en om te lezen hoe het leven verlopen was jaren na de oorlog.
Het begin van het boek is sterk, voelt vertrouwd en grijpt direct de aandacht. Mogelijk doordat er vele jaren verstreken zijn tussen de eerste vier delen en het schrijven van dit laatste deel is de schrijfstijl van Howard niet meer hetzelfde als in de eerste boeken. Dit is al snel merkbaar en roept heimwee op naar de prachtige, beeldende zinnen die elk detail van personage en omgeving zo prachtig verwoord. Daarnaast beschrijft ze de kleinkinderen en achterkleinkinderen van de stamouders van de Cazalets, waarbij de familiebanden niet meer zo sterk zijn als eerder. Het was juist die sterke band tussen de familie leden onderling, toen versterkt door de oorlogsjaren, die menigeen deed genieten. Het boek lijkt slordiger geschreven, minder samenhang te hebben en af en toe lijken delen van de verhaallijn te ver gezocht of zelfs niet kloppend.
Het duurt tot het einde van het boek voordat de banden weer aangetrokken worden en men weer een staaltje van de schrijfstijl terug kan vinden. Het einde van het boek maakt dat de lezer toch gaat verlangen naar een zesde deel van de Cazalets. Een boek dat nooit geschreven zal worden door Howard, die in 2014 overleed.

Door de verandering van schrijfstijl en de verandering in samenhang van de familieleden, wordt het niveau dat men gewend is van Howard niet gehaald. Als stand alone is deze roman zeker niet sterk genoeg. Toch zal een liefhebber van de eerste vier delen dit boek niet willen missen en valt er voor deze groep lezers ook voldoende te genieten waarbij het eerste en het laatste deel van het boek weer klassiek mooi, emotioneel en intens zijn.