Dagboek van dramatische onderdanigheid

“ En de Nobelprijswinnaar voor literatuur 2017 is Kazuo Ishiguro! “
Ik wilde het noteren, maar ik had geen flauw idee hoe ik dat moest schrijven. Ik was nog meer verwonderd toen ik hoorde dat hij ‘ The remains of the day ‘ schreef, want dat kende ik wel, van de fantastische film met o.a. een glansrol van Anthony Hopkins. Dat boek zou ik lezen!
Wanneer je de vraag krijgt: “ Kan je iets typisch Brits beroep noemen? “ en je antwoord is “ butler “, dan ben je nooit fout. Als er iets is waar het Britse conservatisme en de zelfingenomenheid zo getypeerd wordt, dan is het in het beroep van butler wel.
De ik-figuur! Mr.Stevens. Een typisch karakter. 100% toewijding aan de werkgever, onvoorwaardelijk dienstbaar. Maar wat de buitenwereld betrof: oogkleppen!
Ik heb het boek ervaren als een ‘ dagboek. ‘ De auteur maakt zéér veel gebruik van flashbacks! En wat is een dagboek per definitie? Een terugblik op wat is geweest, een kijk op het verleden ontstaan uit de hersenspinsels van de schrijver van het dagboek: een kijk op voorbije gebeurtenissen vanuit eigen perspectief. Als lezer zit je in het brein van de ik-figuur en dat is niet altijd gemakkelijk,
“ De rest van de dag “ is een typisch Brits verhaal. Zoiets kan je onmogelijk schrijven tegen een pakweg Franse achtergrond! Kastelen, adel, herenhuizen, butlers, huispersoneel, ..
ook butlers behoren bij het huispersoneel, weliswaar met iets meer verantwoordelijkheid! En dat is nu juist het mooie aan het boek: ondanks alles wat er gebeurt op Darlington is het verhaal geschreven door Mr.Stevens: zijn houding tegenover Lord Darlington, zijn ontmoetingen met ‘ wereldleiders ‘ ( o.a. Churchill ), zijn liefdesleven, zijn ervaringen, zijn karakter, .. Hij gaat volledig mee met het doen en laten van Lord Darlington, of dat nu juist of fout is, hij zal hem altijd verdedigen! En toch zie je hier en daar twijfels. Vragen die betrekking hebben op waar hij vandaan komt probeert hij subtiel te omzeilen!
Een bijzondere laag in het verhaal is zeer opmerkelijk: zijn houding ( verhouding ) tot juffrouw Kenton! Een haat-liefde relatie tot zij Datlington verliet om te trouwen. Toch blijft zij steeds in zijn gedachten en gaat naar haar op zoek: een tocht naar een onmogelijke liefde: fascinerend!
Zoals het past in deze omstandigheden is de stijl nogal stijfjes. Dit doet geenszins afbreuk aan het talent van Ishiguro: integendeel! ‘ De rest van de dag ‘ past volledig in de rijtje van ‘ Upstairs, Downstairs ‘, Downton Abbey, ... en nog vele andere! Ik ben er dol op, volledig in mijn comfortzone! Alles wat Brits is trekt mij aan. Vraag mij niet hoe het komt. Hun kijk op de wereld is anders, ook heden ten dage! Dat is geschiedkundig: zij waren ooit de heersers over de wereld! Overzeese kolonies, hun indrukwekkende vloot beheersten de wereld. Hun taal is dé wereldtaal geworden, op land ter zee en in de lucht!

Ishiguro zet hier een meesterwerk neer, een Nobelprijswinnaar waardig!
Hij bezit het talent om zijn personages op een fenomenale manier te typeren en hij weet op een perfecte manier de omstandigheden in de tijd te positioneren. Zijn beschrijvingen van de natuur en de landschappen vormen een realistisch schilderij op het netvlies van de lezer: terwijl je leest zie je waar je bent ( virtuele 3D-projectie met woorden! ).
‘ De rest van de dag ‘ is een diepgaande weergave van iemand die op zijn leven en werk terugblikt. Ik zou durven spreken van een leven van ‘ dramatische-dienstbaarheid ‘ zichzelf wegcijferend voor anderen, verstoken van een realistisch wereldbeeld en totale onderdanigheid, die er tenslotte op uit trekt en op zoek gaat naar een onmogelijke liefde!