Drie zegeningen in één!

De auteurs van “De Corporate Tribe – Organisatielessen uit de antropologie”, Danielle Braun en Jitske Kramer, nemen de lezers mee op een verre reis langs vreemde volkeren. Het boek werd verkozen tot Managementboek van het jaar 2016.
De antropologie bestudeert tribale samenlevingen en de wijze waarop deze georganiseerd en gestructureerd zijn. De corporate antropologie past dit perspectief toe om beter zicht te krijgen op organisaties, organisatiecultuur en de mate waarin deze bijgestuurd en gewijzigd kunnen worden. Er worden parallellen getrokken tussen tribes, stamhoofden, rituelen en totempalen, enerzijds, en de organisaties van vandaag, anderzijds.
Sommige lezers zal dit op het eerste zicht misschien saaie kost lijken maar de theoretische concepten worden adequaat afgewisseld met verhalen uit verre contreien. Hierdoor slagen de auteurs er in een uiterst boeiend boek af te leveren dat daarnaast ook nog eens prachtig vormgegeven is. Bovendien zal iedereen die met organisaties te maken krijgt (zo goed als iedereen dus) er ook nog eens heel wat interessante inzichten aan overhouden. Drie zegeningen in één dus!
Een zeer beknopte bloemlezing van hetgeen mij zeker zal bijblijven:
- het concept van de kgotla (een vorm van volksraadpleging in Afrika), het stamhoofd dat input aan de groep vraagt maar ook zijn eigen status scherpstelt en het ontstaan van cultuurverandering in dialoog;
- de dynamiek van de framing: hoe framing ook vaak culturele werkelijkheid wordt, in het Engels noemt men dit de “self-fulfilling prophecy”;
- de illustratie van de cirkel van relaties aan de hand van de omgangsvormen in India vond ik zeer sprekend: de warme relaties (en bijhorende verplichtingen) met de zeer grote groep 1, de omgang met de mensen buiten de groep 1 die in onze westerse ogen bijwijlen vrij grof te noemen is;
- in sommige ondernemingen kom je het equivalent van de joking relationship tegen in de wijze waarop de éne afdeling grappen maakt over de andere (al dan niet in beide richtingen). Deze grapjes kunnen een goede aanwijzing vormen van hetgene dat niet onmiddellijk zichtbaar is;
- culturele healing: de weg van het kampvuur, de dialoog, het overleg zal meer tijd vergen maar zal over het algemeen ook veel duurzamer blijken. De weg van het kanon, de macht, de dwang, de top-down verandering zal initieel misschien wel de kortste en snelste weg zijn maar naderhand veel meer energie vragen om de verandering te kunnen handhaven
Hoofdstuk 12 speelt een centrale rol in het volledige boek. Culturele transformatie omvat 3 fasen en draait niet enkel rond zo snel mogelijk vanuit de huidige situatie de gewenste situatie bereiken. De liminale fase – “het ondertussen” waarin de verwarring en onzekerheid maximaal zijn – speelt een cruciale rol in het veranderingsproces. Goede leiders begeleiden de onzekerheid gedurende deze liminale fase.
De corporate tribe is absoluut een boek om dicht bij de hand te houden. Het is inhoudelijk zeer interessant en daarnaast ook nog eens prachtig vormgegeven. Een boek voor op de salontafel, niet enkel om het geregeld zelf ter hand te nemen maar ook om met bezoekers bepaalde topics aan te kaarten.