Lezersrecensie
Bewustzijn is begonnen bij de oerknal
Pierre Teilhard de Chardin, een veelzijdig man die een zeer plausibele evolutietheorie ontwikkelde waarbij hij onbewust al gebruik maakte van onder andere kwantummechanica, krijgt postuum de gelegenheid om zijn visie aan ons over te brengen. Dit door middel van een aantal heldere beschouwingen voorafgegaan door een korte biografie, zodat we de man een beetje leren kennen.
Paul Revis neemt het gehele eerste deel voor zijn rekening. Revis schreef eerder De evolutie van brein en bewustzijn, het pionierswerk van Jung en Teilhard de Chardin.
Teilhard (1881-1955) wordt geboren op een Frans landgoed vlakbij Clermont-Ferrand als vierde uit een gezin van elf kinderen. Zijn vader was een afstammeling uit een adellijk geslacht, moeder een verre verwante van de vooruitstrevende humanist en filosoof Voltaire. In 1899 treedt Teilhard toe tot de orde der jezuïeten en twaalf jaar later wordt hij tot priester gewijd. Wanneer hij een stuk schrijft waarin hij het Aardse Paradijs verwerpt en het Adam en Eva verhaal typeert als een mythische uitdrukking van de zondeval, krijgt hij een levenslang publicatieverbod opgelegd door de kerkelijke macht. Het officiële kerkelijke standpunt blijft vasthouden aan een dualisme tussen geest en stof. Als paleontoloog maakte hij vervolgens furore in China.
Uiterst vloeiend verloopt de overgang naar deel 2: Teilhard en de moderne wetenschap, geschreven door de auteurs Gerrit Teule (o.a. De Formule van de Mentescoop), Eric Bruijnis en Peter Renaud. Hier een intrigerende uiteenzetting over bacteriën. Het laat de mogelijkheid zien dat geestelijke eigenschappen die we kennen vanuit het mens-zijn, in primitievere vorm enigermate herkenbaar zijn in lagere levensvormen. Ook met andere voorbeelden zal de lezer overtuigd raken van een aanwezige intelligentie al ver voordat het leven op aarde bestond. Alle materie is doordrenkt met informatie en geest. Denk bijvoorbeeld aan het geheugen van water.
Ondanks dat er verschillende schrijvers meegewerkt hebben aan dit werk is de schrijfstijl uniform en dat maakt het prettig leesbaar. Zo ook de overgang van deel 2 naar 3, waar Johan Gosens Teilhard en de toekomst aansnijdt. Veel van Teilhard’s gedachtegoed is nog ongelofelijk actueel zoals het geval is met zijn begrip noösfeer. Noösfeer is de kennislaag rondom de aarde van waaruit wij onze intuïties en evolutiekennis vooraf (a priori) betrekken. Het wordt ook wel de denkende laag genoemd. De tot nu toe sterkste uiting van de noösfeer, vertaald naar het heden, is misschien wel het internet. Maar denk ook aan: radio, tv en de social media.
Teilhard hield zich op een zeer originele manier bezig met de evolutie. Zijn belangrijk werk Het Verschijnsel Mens, dat pas na zijn dood gepubliceerd werd, wordt veelvuldig aangehaald en aangevuld in dit boek.
In Pierre Teilhard de Chardin, een man van geest en toekomst analyseren 5 verschillende schrijvers Teilhard's gedachtegoed op een heldere en begrijpelijke manier, en laten ze zien dat het buitengewoon relevant is voor het hedendaags denken.
“De evolutieleer die de werking van de geest vanaf de oerknal niet wil zien blijft gebrekkig en gaat volledig voorbij aan de essentie van de evolutie.”
Paul Revis neemt het gehele eerste deel voor zijn rekening. Revis schreef eerder De evolutie van brein en bewustzijn, het pionierswerk van Jung en Teilhard de Chardin.
Teilhard (1881-1955) wordt geboren op een Frans landgoed vlakbij Clermont-Ferrand als vierde uit een gezin van elf kinderen. Zijn vader was een afstammeling uit een adellijk geslacht, moeder een verre verwante van de vooruitstrevende humanist en filosoof Voltaire. In 1899 treedt Teilhard toe tot de orde der jezuïeten en twaalf jaar later wordt hij tot priester gewijd. Wanneer hij een stuk schrijft waarin hij het Aardse Paradijs verwerpt en het Adam en Eva verhaal typeert als een mythische uitdrukking van de zondeval, krijgt hij een levenslang publicatieverbod opgelegd door de kerkelijke macht. Het officiële kerkelijke standpunt blijft vasthouden aan een dualisme tussen geest en stof. Als paleontoloog maakte hij vervolgens furore in China.
Uiterst vloeiend verloopt de overgang naar deel 2: Teilhard en de moderne wetenschap, geschreven door de auteurs Gerrit Teule (o.a. De Formule van de Mentescoop), Eric Bruijnis en Peter Renaud. Hier een intrigerende uiteenzetting over bacteriën. Het laat de mogelijkheid zien dat geestelijke eigenschappen die we kennen vanuit het mens-zijn, in primitievere vorm enigermate herkenbaar zijn in lagere levensvormen. Ook met andere voorbeelden zal de lezer overtuigd raken van een aanwezige intelligentie al ver voordat het leven op aarde bestond. Alle materie is doordrenkt met informatie en geest. Denk bijvoorbeeld aan het geheugen van water.
Ondanks dat er verschillende schrijvers meegewerkt hebben aan dit werk is de schrijfstijl uniform en dat maakt het prettig leesbaar. Zo ook de overgang van deel 2 naar 3, waar Johan Gosens Teilhard en de toekomst aansnijdt. Veel van Teilhard’s gedachtegoed is nog ongelofelijk actueel zoals het geval is met zijn begrip noösfeer. Noösfeer is de kennislaag rondom de aarde van waaruit wij onze intuïties en evolutiekennis vooraf (a priori) betrekken. Het wordt ook wel de denkende laag genoemd. De tot nu toe sterkste uiting van de noösfeer, vertaald naar het heden, is misschien wel het internet. Maar denk ook aan: radio, tv en de social media.
Teilhard hield zich op een zeer originele manier bezig met de evolutie. Zijn belangrijk werk Het Verschijnsel Mens, dat pas na zijn dood gepubliceerd werd, wordt veelvuldig aangehaald en aangevuld in dit boek.
In Pierre Teilhard de Chardin, een man van geest en toekomst analyseren 5 verschillende schrijvers Teilhard's gedachtegoed op een heldere en begrijpelijke manier, en laten ze zien dat het buitengewoon relevant is voor het hedendaags denken.
“De evolutieleer die de werking van de geest vanaf de oerknal niet wil zien blijft gebrekkig en gaat volledig voorbij aan de essentie van de evolutie.”
1
Reageer op deze recensie
