Slechts een visje in de grote zee

In 2005 overlijdt Brigitte Keizer als ze Het Kanaal overzwemt. Tien jaar later wil haar dochter Kyra Het Kanaal oversteken en weer terug zwemmen. Journalist Willem Bux krijgt de opdracht haar uitdaging te promoten.

In 2016 brengt schrijver Willem Bux Het meisje dat het kanaal overzwom uit. De achterflap belooft een spannend, aantrekkelijk verhaal. Helaas maakt Bux de verwachting niet waar. Het meisje dat het kanaal overzwom is boeiend en heeft een hoog tempo, maar mist diepgang en roept op diverse plekken zelfs weerstand op.

Willem ontmoet ex-collega Bibi op het voetbalveld. Zij vertelt hem over de zwemplannen van nichtje Kyra en vraagt hem voor de promotie. Willem -naarstig op zoek naar werk- accepteert de baan bij de Limburgse krant en duikt in het leven van Kyra. Naast gesprekken met Kyra, zoekt hij contact met vader Gerard en Simon, Brigittes oud-trainer. Dan ontdekt hij dat er meer aan de hand is rondom Gerard, Simon en Brigitte. De mannen vertellen verschillende verhalen als het gaat om de zwemtocht.

Tegelijkertijd lopen de zaken bij Bibi's krant niet goed. Na de aanslagen op Charlie Hebdo kampt de Limburgse krant met bedreigingen gericht aan Bibi's man Martien. In plaats van zich stil te houden, laat Martien zich steeds luider horen. Om duidelijk te maken dat het geloof en de politiek gescheiden moeten worden, richt hij een politieke partij op. In een enscenering vol geheimen en problemen probeert Kyra zich voor te bereiden op haar zwemtocht.

Bux start zijn verhaal met de ontmoeting tussen Kyra en Willem. Vervolgens keert hij terug in de tijd en beschrijft hij de periode voorafgaand aan de ontmoeting. Helaas overlaadt hij de lezer daarbij met onnodige informatie of details: "Vreemd, het smaakte naar vis. Met veel suiker kon ik er misschien nog iets van maken", die in combinatie met de typering van Willem zorgen voor weerstand. Niet alleen oordeelt Willem herhaaldelijk op een ergerlijke manier over mensen, "…Gerard leek op een uit de kluiten gewassen trol, ongetwijfeld een levensgenieter", ook plaatst hij bijzondere opmerkingen over zichzelf: "Een van mijn betere eigenschappen is dat mensen mij snel in vertrouwen nemen...". Pas naarmate het verhaal vordert kan Willem op sympathie rekenen, maar de schade lijkt dan al geleden.

Ook de aannemelijkheid van het verhaal wordt direct aangetast. Bux maakt op goede wijze gebruik van in 2015 actuele onderwerpen (de aanslagen op Charlie Hebdo, de radicalisering en de verhoudingen tussen agenten en buitenlanders) om zijn verhaal realistisch te maken. Daarbij verwerkt hij opgedane kennis over Kanaalzwemmen goed. De verwerking van andere details is echter niet altijd gepast. Het feit dat de 'wereldbekende' Limburgse krant bedreigd zou worden door Jihadisten na de aanslagen op Charlie Hebdo, doet ongeloofwaardig aan en de krant wordt tenietgedaan de informele schrijfstijl: "De 32-jarige zwemster was bezig Het Kanaal over te zwemmen.” Daarbij lijken diverse wendingen in het verhaal slechts gekozen om het tempo hoog te houden. Waar Simon in de eerste instantie waarschuwt dat zijn verhaal misschien niet de moeite waard is, vertelt hij bij de eerste ontmoeting zijn hele levensverhaal inclusief details.

Toch boeit Bux’ verhaal door de levensverhalen van Gerard, Simon en de speeches van Martien. Ook de uitstekende typering van Martien is een pluspunt. Zijn gedrag roept antipathie en weerzin op, maar wekt tegelijkertijd interesse: "Je bent minder dan een kakkerlak voor mij, Bux. (...) Een schrijvertje van niets."

Waar Het meisje dat het kanaal overzwom in de eerste hoofdstukken dreigt te verdrinken in een golf onvolledig uitgewerkte thema’s, komt het verhaal halverwege in rustiger vaarwater. Bux laat politieke thema's meer varen en focust zich op Kyra’s verhaal. Het eigenlijke verhaal komt naar voren en een prachtige beschrijving van de tocht resteert. Met diepgaande slotzinnen rondt Bux zijn roman af en maakt hij veel goed. Veel. Het eigenlijke verhaal, Kyra’s tocht, blijft echt onderbelicht. Ze is slechts een opgroeiende vis in een zee van grote thema’s.