Niet voor kwezels!

Eindspel is de zesde thriller van de Schotse auteur Stuart MacBride, en ook dit verhaal speelt zich af in en rond het politiekorps van Aberdeen, waar inspecteur Steel en brigadier Logan McRae opgezadeld worden met een onwelkome opdracht...

Richard Knox, een serieverkrachter met een voorkeur voor oudere mannen, heeft zijn straf uitgezeten en moet nu opnieuw een plaats krijgen in de maatschappij. In Aberdeen betrekt hij het huisje van zijn overleden grootmoeder. Brigadier Logan McRae krijgt de opdracht Knox te begeleiden bij zijn reïntegratieproces. Logan is niet bepaald opgezet met deze taak, ook omdat hoofdinspecteur Danby, de man die Knox destijds achter de tralies kreeg, voortdurend over zijn schouder meekijkt. Knox beweert in de gevangenis God te hebben gevonden en doet de hele dag weinig meer dan bidden en in zijn bijbel lezen. Maar als de buurt er lucht van krijgt dat een serieverkrachter in hun straat woont, slaan de stoppen door. Het godsvruchtig gedrag van Knox is misschien toch niet zo oprecht als het lijkt...

Naast dit hoofdverhaal opent MacBride nog een hele rits nevenplots: een overvaller slaat juweliers de kop in met een zware hamer, er dreigt een drugsoorlog in Aberdeen, er komt vals geld in omloop, een politie-informant wordt onder een laag beton begraven, enz. Al die zaken houden het verhaal levendig en illustreren meteen de gestreste atmosfeer waarin de politiemensen hun werk moeten doen. Van de lezer wordt wel verwacht aandachtig te blijven om het onderscheid tussen de hoofdzaak en de bijzaken niet uit het oog te verliezen.

Zonder noemenswaardige psychologische benadering slaagt MacBride er toch in zijn hoofdpersonages duidelijk te individualiseren, en laat het vooral duidelijk zijn: "normale" figuren zijn in de verhalen van Stuart MacBride een zeldzaam verschijnsel, alle karakters zijn fors uitvergroot. Brigadier Logan McRae is een sympathieke klootzak met een stevig drankprobleem die zijn politiewerk op een selectieve manier au sérieux neemt. Actieve corruptie kan hem niet echt worden aangewreven, maar hij knijpt vlot een oogje dicht als hem dat goed uitkomt. Zijn directe chef, de lesbische inspecteur Steel, is de ongeremde definitie van een manwijf: ze scheldt, vloekt, roept en tiert, rookt als een ketter en krabt zich ongegeneerd in haar kruis als het daar toevallig jeukt. Beide lopen niet hoog op met procedures en regels die de rechten van een beschuldigde overmatig beschermen. Steel verwoordt het treffend: "Wat is er toch met de goeie ouwe tijd gebeurd, toen je gewoon iemands deur kon intrappen en een bekentenis uit hem kon slaan?"

De dialogen zijn sarcastisch en vaak ronduit vulgair. MacBride kruidt de gesprekken overvloedig met onverbloemde obsceniteiten, platvloerse uitdrukkingen en een schier onuitputtelijke reeks heel nieuwe scheldwoorden. Maar in al hun rauwheid zijn ze amusant en soms zelfs hilarisch: het perfecte tegengewicht voor de wat zwartgallige sfeer die als een dunne sluier over het verhaal hangt.

Eindspel is een originele en spannende thriller. Voor wie overweg kan met overtrokken karakters en geen aanstoot neemt aan zeer onwelvoeglijk taalgebruik is dit boek puur vermaak van begin tot einde.