Een niet te versmaden fenomeen

Bella is een fenomenale beeldroman die luidop gelezen dient te worden. Het laat je schaterlachen vanwege de absurde zwartgallige humor maar raakt ook een pijnlijke snaar wanneer de onderliggende maatschappijkritiek herkenbaar wordt.

Joost Vandecasteele is schrijver, scenarist en komiek. Samen met Jeroen Los maakte hij de beeldroman Bella die volgens henzelf luidop voorgelezen diende te worden. Op 21 april heeft Joost zijn schepping ten gehore gebracht in Amsterdam.
Wanneer je deze ervaring bent misgelopen, zal je het boek zelf moeten lezen. Via de leesclub mocht ik kennismaken met Bella. Ze heeft me danig bezig gehouden.

In eerste instantie leek het boek een chaotische aaneenschakeling van absurde gebeurtenissen met allerlei fantastische en sciencefictionachtige elementen. Zo is er een god die lispelt en vinden de ruimtewezens onze planeet maar saai. Gaandeweg veranderde mijn lach in een traan. Want verborgen onder de humor ligt de kwetsbaarheid en twijfel van de schrijver. In een interview dat te beluisteren valt op You Tube bekent hij zijn twijfels over zijn vaderlijke opvoedingscapaciteiten. Dit thema komt herhaaldelijk terug in het boek en de pijnlijkheid ervan is in het boek te voelen.
Joost houdt ons een spiegel voor zodat de dingen die we normaal vinden plotseling merkwaardig lijken. Wanneer de toeristen van een andere planeet ons fotograferen en over ons oordelen zonder daadwerkelijk contact met ons te leggen werkt dit aan de ene kant op de lachspieren. Aan de andere kant is het schrijnend om te zien dat we veranderen in een te fotograferen object en dat voorbijgegaan wordt aan onze menselijkheid.

De maatschappijkritiek ligt onder alle absurde en fantastische gebeurtenissen verborgen en wanneer je Vandecasteele mag geloven leven we nu al in een dystopische samenleving. Ondanks het geschater is de boodschap namelijk duidelijk. Er is geen hoop, we zijn ten dode opgeschreven en het leven is zinloos. De mensheid bakt er niks van. Het is daarom ook moeilijk dit boek in een bepaald genre onder te brengen. Het is een mix van kolder, fantasie, sciencefiction en een donker toekomstdenken.
Bella is ook niet direct onder te brengen onder de noemer striproman of graphic novel. Daarvoor is er teveel tekst. De plaatjes voegen wel wat toe en versterken het verhaal. Ze zijn, heel passend , donker van kleur. Je zou dit daarom eerder een roman met beelden kunnen noemen dan een beeldroman.

Het is kortom een uniek soort roman, een beleving die je aan het denken zet en je verwachtingen op de proef stelt. Bella is een fenomeen en beslist niet saai. Wanneer je een avontuur aandurft en enige troosteloosheid kunt verdragen is Bella niet te versmaden.