Waar ben je echt veilig?

BBC- presentator Damian Barr debuteert met Hier ben je veilig, een boek waar hij zo’n vijf jaar aan schreef voordat het uitkwam.

Het verhaal begint in 1901 waar de Boerenoorlog in Zuid-Afrika veel leed veroorzaakt. Sarah en haar zoontje zien na een aanval op hun boerderij hun leven in vlammen opgaan en komen terecht in het concentratiekamp Bloemfontein. De belofte van de Engelsen dat het voor hun eigen veiligheid is blijkt al snel een illusie. In tenten die weinig privacy en veiligheid bieden, dienen ze met weinig eten en drinken te overleven. Veel mensen sterven, maar Sarah wil haar zoon zo veel mogelijk beschermen, maar lukt dit haar ook? In een dagboek vertelt ze over het kamp, op de hoop dat haar man ooit hun verhaal nog zal lezen. Dit dagboek wordt uiteindelijk teruggevonden.

In het tweede deel maken we kennis met Willem een jongen die de eerste jaren deels opgroeit met een verslaafde vader. Zijn moeder en oma voedden hem op, maar Willem is een jongen die weinig vrienden heeft en op school eenzaam is en gepest wordt. Na een incident die uit de hand loopt, wordt Willem naar een jongenskamp gestuurd. De nieuwe vriend van zijn moeder kent dit kamp en belooft dat dit voor Willem een goede plek is om te veranderen. Maar ook Willem krijgt te maken met de gruwelijkheden van een strafkamp. Beiden verhalen lijken op zichzelf staand, maar niks is minder waar. Het jongenskamp wordt geleid door een nazaat van Sarah. Uiteindelijk lukt het Willem om contact te krijgen met de buitenwereld, maar redt hij hiermee zijn vriend?

Hier ben je veilig is een boek die hoog op mijn wenslijstje stond. De beschrijving sprak mij aan. Toch moest ik erg wennen aan de opbouw van het verhaal, helemaal toen het tweede deel met een ander hoofdpersonage begon. Eenmaal verder lezend komen de verhaallijnen echt ontzettend goed samen en sloot ik het boek dicht met sommige gruwelijkheden bijna ziend op mijn netvlies. Barr weet beide verhalen goed te beschrijven en het is goed dat deze geschiedenis een gezicht heeft gekregen. Het is belangrijk voor de Zuid-Afrikaanse geschiedenis.

De schrijfstijl is beeldend en pakkend. Het is een boek die voor mij een hele andere inrichting had, dan ik van te voren dacht. Hierdoor was ik een beetje in twijfel, zeker de eerste twee delen, wat ik nu echt van dit verhaal vond. Maar nadat ik het boek dichtsloeg was ik onder de indruk van de twee verhaallijnen en het einde.

Aan het eind van het boek legt de auteur uit waarom hij juist dit verhaal aan papier heeft toevertrouwd en staat er een uitleg van de genoemde Zuid-Afrikaanse woorden in dit boek. Ook is hier een register te vinden.

Hier ben je veilig is een boek die indruk heeft achtergelaten. Het beslaat een geschiedenis van een eeuw en laat zien wat een strafkamp doet met de mens en hoe mensonterend het is dat dit nog steeds bestaat in een aantal landen. Voor mij is dit een boek die een totaal andere inhoud had dan ik van tevoren dacht. Het is een boek die met aandacht gelezen dient te worden, maar zeker de moeite waard is om te lezen.