Lezersrecensie
IKEA als nationaal opvoedingsinstituut
Steven de Jong is opinieredacteur bij NRC Handelsblad, hij toetste overheden op inspraakgevoeligheid en hielp ze met burgerparticipatie. Als deze ervaring komt samen in zijn debuutroman; Bezorgde Burgers. Een boek waarin in fictie en werkelijkheid heel dicht bij elkaar liggen.
Samuel werkt bij een hip communicatiebureau waar hij marketingteksten van nog hippere bedrijven redigeert. Samuel is een buitenstaander; een man met schulden en een drankprobleem die zich probeert aan te passen en zich zo ‘normaal’ mogelijk probeert voor te blijven doen. Zijn opstand tegen de maatschappij vindt vooral in zijn hoofd en zijn ingestuurde brieven naar de krant plaats, tot er iets knapt en hij wordt opgenomen in een gesloten inrichting. Daaruit wil hij zo snel mogelijk weer ontsnappen, maar wat moet hij daarna?
Geëngageerder dan dit krijg je ze niet. Bezorgde Burgers is een debuutroman die eerst van al heel veel kritiek levert op allerlei facetten van onze hedendaagse maatschappij. Een scherpe analyse van onze maatschappij brengt veel hypocrisie naar boven: “Een wraak van ironie in een stad die helemaal geen smeltkroes van culturen is, maar aan diggelen ligt.” Samuel heeft kritiek over de manier waarop men omgaat met migratie, over de werkcultuur, maar ook over kleinere dingen zoals ons gedrag in de tram of verse muntthee.
Cynisme vat in een keer de toon van driehonderd pagina’s debuutroman samen. De schrijfstijl van De Jong is prettig, het is alsof Samuel zijn eigen verhaal vertelt en je als lezer alleen maar zit te luisteren. Het taalgebruik is consequent, de humor blijft cynisch en Samuel blijft Samuel. In het verhalende proza van Samuel zitten heel onopvallend veel citaten uit literatuur en volksliedjes verweven, evenals uitspraken van filosofen en sociologen die de hoofdpersoon vaak wel expliciet benoemd.
Samuel kropt zijn woede op, in zijn hoofd vechten verschillende persoonlijkheden om een stem. De Jong weet dit knap inzichtelijk en geloofwaardig te maken. Als lezer kun je je verplaatsen in de rare streken van Samuel, hij is een eenzaam en onbegrepen persoon die langzaam maar zeker steeds verder doorslaat: “Jongeman, eenzaam, opgesloten in zijn eigen denkwereldje, gefrustreerd, radicaliserend in gedachten over de maatschappij, drang om iets te willen betekenen, planmatig naar een aanslag toewerkend. Lone Wolf. ”
De hoofdpersoon begrijpt heel goed hoe de wereld in elkaar zit: “Trek een pak aan, doe charmant, domineer in het sociale verkeer en de wereld ligt aan je voeten in dit land.”, maar krijgt het niet voor elkaar zichzelf te conformeren aan de normen en waarden. Bezorgde Burgers is interessant en zet zeker aan tot denken, maar mist een duidelijke verhaallijn. De verschillende episodes in het leven van Samuel vertellen zijn verhaal, maar het eindigt te abrupt en laat de lezer achter met vooral heel veel vragen. Samuel hoort er niet bij in de maatschappij en kan zo van de aardbodem verdwijnen, zonder dat iemand nog naar hem om zal kijken.
Samuel werkt bij een hip communicatiebureau waar hij marketingteksten van nog hippere bedrijven redigeert. Samuel is een buitenstaander; een man met schulden en een drankprobleem die zich probeert aan te passen en zich zo ‘normaal’ mogelijk probeert voor te blijven doen. Zijn opstand tegen de maatschappij vindt vooral in zijn hoofd en zijn ingestuurde brieven naar de krant plaats, tot er iets knapt en hij wordt opgenomen in een gesloten inrichting. Daaruit wil hij zo snel mogelijk weer ontsnappen, maar wat moet hij daarna?
Geëngageerder dan dit krijg je ze niet. Bezorgde Burgers is een debuutroman die eerst van al heel veel kritiek levert op allerlei facetten van onze hedendaagse maatschappij. Een scherpe analyse van onze maatschappij brengt veel hypocrisie naar boven: “Een wraak van ironie in een stad die helemaal geen smeltkroes van culturen is, maar aan diggelen ligt.” Samuel heeft kritiek over de manier waarop men omgaat met migratie, over de werkcultuur, maar ook over kleinere dingen zoals ons gedrag in de tram of verse muntthee.
Cynisme vat in een keer de toon van driehonderd pagina’s debuutroman samen. De schrijfstijl van De Jong is prettig, het is alsof Samuel zijn eigen verhaal vertelt en je als lezer alleen maar zit te luisteren. Het taalgebruik is consequent, de humor blijft cynisch en Samuel blijft Samuel. In het verhalende proza van Samuel zitten heel onopvallend veel citaten uit literatuur en volksliedjes verweven, evenals uitspraken van filosofen en sociologen die de hoofdpersoon vaak wel expliciet benoemd.
Samuel kropt zijn woede op, in zijn hoofd vechten verschillende persoonlijkheden om een stem. De Jong weet dit knap inzichtelijk en geloofwaardig te maken. Als lezer kun je je verplaatsen in de rare streken van Samuel, hij is een eenzaam en onbegrepen persoon die langzaam maar zeker steeds verder doorslaat: “Jongeman, eenzaam, opgesloten in zijn eigen denkwereldje, gefrustreerd, radicaliserend in gedachten over de maatschappij, drang om iets te willen betekenen, planmatig naar een aanslag toewerkend. Lone Wolf. ”
De hoofdpersoon begrijpt heel goed hoe de wereld in elkaar zit: “Trek een pak aan, doe charmant, domineer in het sociale verkeer en de wereld ligt aan je voeten in dit land.”, maar krijgt het niet voor elkaar zichzelf te conformeren aan de normen en waarden. Bezorgde Burgers is interessant en zet zeker aan tot denken, maar mist een duidelijke verhaallijn. De verschillende episodes in het leven van Samuel vertellen zijn verhaal, maar het eindigt te abrupt en laat de lezer achter met vooral heel veel vragen. Samuel hoort er niet bij in de maatschappij en kan zo van de aardbodem verdwijnen, zonder dat iemand nog naar hem om zal kijken.
1
Reageer op deze recensie
