Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Liever gelukkig dan normaal

Anne Oerlemans 01 januari 2020 Hebban Recensent
Sayaka Murata (1979) schreef verschillende boeken en won daarmee alle grote Japanse literatuurprijzen. Ze werd benoemd door Vogue tot ‘Woman of the Year’. De Japanse editie van Covenience Store Woman verscheen in 2016 en er werden in Japan meer dan een miljoen exemplaren verkocht. Intussen wordt het boek in 23 verschillende talen vertaald en verscheen het ook in het Engels. Murata werkte achttien jaar lang parttime in buurtsupermarkten voor het succes van dit laatste boek haar de vrijheid gaf om fulltime te gaan schrijven.

Hoofdpersonage Keiko Furukura is zesendertig jaar oud en werkt al achttien jaar parttime in dezelfde buurtsupermarkt. Tot grote zorg en frustratie van haar vrienden en familie. Ook heeft Keiko nog nooit een vriend gehad en aan zowel trouwen als het krijgen van kinderen moet ze niet denken. Keiko weet wat haar gelukkig maakt; het werk in de buurtsupermarkt.

Keiko is ‘abnormaal’ en dat maakt het leven in de huidige maatschappij – in Japan waarschijnlijk nog meer dan in Europa – ingewikkeld. Maar wat is dan normaal? In de buurtsupermarkt is er een handboek, Keiko weet precies wat er wel en niet van een medewerker verwacht wordt en houdt zich netjes aan de regels. Daar is ze normaal. Buiten de winkel gelden allemaal andere regels, regels waar Keiko de vinger niet achter krijgt.

“You eliminate the parts of your life that others find strange – maybe that’s what everyone means when they say they want to “cure” me. These past two weeks I’d been asked fourteen times why I wasn’t married. And twelve times why I was still working part-time. So for now I’d decide what to eliminate from my life according to what I was asked about most often I thought.”

De roman gaat over een eigen unieke identiteit tegenover de persoon die we worden door regels en verwachtingen van anderen. Een identiteit die ons opgelegd wordt door de maatschappij en die steeds verandert door invloeden van buitenaf. Deze thematiek komt in meer recent verschenen literatuur, geschreven door jonge vrouwen, voor, bijvoorbeeld in Normal People van Sally Rooney. Ook de heldere, simpele schrijfstijl is hiermee te vergelijken.

Murata lijkt echter weinig vertrouwen te hebben in het beoordelings- of interpretatievermogen van de lezer. De gedachtewereld van haar ‘vreemde’ personages wordt tot in detail uitgelegd en regelmatig herhaald. In die herhaling gebruikt de auteur regelmatig letterlijk dezelfde zinnen.

“She’s far happier thinking her sister is normal, even if she has a lot of problems, than she is having an abnormal sister for whom everything is fine.”

De maatschappij heeft liever een ‘normaal’ iemand met veel problemen dan iemand waarvan ze niet weet wat ze ermee aan moet. Uiteindelijk kiest Keiko toch voor haar eigen geluk en niet voor de vaste normen en patronen van de samenleving. Niet voor wat er van haar verwacht wordt door ouders en vrienden. Dit is geen gemakkelijke keuze en daarmee is Keiko een voorbeeld van emancipatie en tegelijk wordt ze nooit helemaal geaccepteerd zoals ze is door haar omgeving.

Maakt bovenstaande Convenience Store Woman tot een typisch Japans boek? De thema’s van de zoektocht naar identiteit, de vragen bij de huidige regels en normen in de maatschappij en de emancipatie van de vrouw zijn universeel en actueel, wellicht in Japan sterker dan elders maar waarschijnlijk overal. De roman maakt nieuwsgierig naar meer werk van deze unieke Japanse stem.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Anne Oerlemans