Een vermakelijke ‘Schafskrimi’

(Deze recensie is gebaseerd op de Engelstalige versie van het boek, getiteld 'Three bags full'. Oorspronkelijk verschenen in het Duits als ‘Glenkill: ein Schafskrimi’)

Ik houd van detectives: het gepuzzel met bewijsmateriaal, het speuren naar waarheden in een web van leugens, de glashard liegende verdachten... Maar ik heb ook een hekel aan detectives: moorden en bruut geweld, agenten die niet zelden alcoholistische botteriken zijn, schurken die vaak weinig meer motivatie hebben dan zakken met centjes. Het is moeilijk om de pareltjes te vinden die het gepuzzel van detectives combineren met een lichthartige sfeer en een gevoel van verwondering. 'Three bags full' is zo’n pareltje.

In het Ierse dorp Glenkill is schaapsherder George vermoord. Dit tot grote consternatie van zijn kudde, want George was een goede herder die zijn schapen elke avond voorlas. Onder leiding van Miss Maple, het slimste schaap van een toch al pientere kudde, gaan de schapen op onderzoek uit. Samen zijn ze een formidabele ploeg: zo is er Othello, de zwarte ram die ontsnapt is uit een circus en alles weet van optreden voor een publiek; Mopple, het schaap met een fotografisch geheugen; en Zora, die onbevreesd de hoogste kliffen trotseert. De dappere schapen hebben al hun inventiviteit nodig, want George blijkt zijn eigen geheimen gehad te hebben, waar allerlei vreemde mannen naar op zoek zijn. Uiteraard duikt er een buitenechtelijke dochter op om de erfenis te claimen, en slager Ham heeft het voorzien op de mollige Mopple.

Het unieke van 'Three bags full' is dat Swann het schapenperspectief heel mooi getroffen heeft. De schapen zijn niet cartoonesk of mensen in schaapskleren, maar hebben hun eigen, unieke kijk op de wereld. Zo zijn ze erg gevoelig voor geuren en zijn het echte kuddedieren: als er één schrikt en vlucht, moeten ze allemaal mee. Doordat ze de mensen vaak niet begrijpen, ontstaan er allerlei absurde situaties. Zo denken ze dat de priester God heet, omdat hij altijd zegt: ‘Welkom in het huis van God,’ en zijn sommigen bovenmatig geïnteresseerd in grass, wat de schapen onverwacht verstandig vinden van de anders niet zo praktische mensen. Dit weerhoudt de schapen er echter niet van om voortgang te boeken in hun zoektocht: niemand verdenkt een schaap van spioneren, en bevindingen worden uitgebreid besproken tijdens het grazen en herkauwen. Tegelijkertijd gaat het boek de emotionele momenten niet uit de weg, zoals de ontzetting van Zora wanneer ze erachter komt dat er naast wol- ook vleesschapen bestaan, die er liever niet aan denken waar hun lammetjes naartoe gaan.

Ironisch genoeg is het het schapenperspectief dat het boek uiteindelijk wel wat in de weg zit als detective. De hele eigen interpretatie van de schapen is weliswaar interessant, maar maakt het moeilijk te volgen wat er nu precies gebeurt, waar de mensen mee bezig zijn, en welke ontwikkelingen slechts losse eindjes zijn. Maar nog meer dan van detectives houd ik van sterke, geloofwaardige karakters, dus uiteindelijk was dat voor mij geenszins een belemmering om voluit te genieten van deze 'Schafskrimi'!