Levendig historisch jeugdboek over de kracht van vrouwen

Lydia Rood. Een aantal jaar geleden was ze bij ons op school om een aantal lezingen te geven aan derdeklassers (deze lieden lezen verrassend vaak het boek 'Party', dat door haar is geschreven) en toen ik haar tegemoet liep in de gangen, dacht ik: 'Oei, nieuwe collega die ik nog niet de hand heb geschud? Anderszins bekend?' Het was anderszins bekend, maar op de een of andere manier heel vertrouwd. Een fijne mengeling tussen 'heul gewoon' en 'mooi bijzonder'. Ik herinner me haar gympen (twee verschillende) en haar charmante glimlach. De prettige gesprekken aan de lunchtafel. Lydia Rood behoort voor mij overduidelijk tot de categorie 'goed volk'. Ze kan ook nog eens goed schrijven, Lydia, en heel divers. Toch lees ik niet zo vaak iets van haar. Ergens is er toch een drempeltje.

Zo ook in Kathelijne van Kenau, een verhaal waarvoor Lydia zich liet inspireren door de film 'Kenau', maar wat -volgens mij- geen 'filmversie' is geworden. Niet dat ik dat zeker weet, want ik heb de film nooit gezien, maar het werk heeft de haast zakelijke, goed gedocumenteerde stijl die ik van al haar werk gewend ben. Haar zinnen zijn weinig poëtisch te noemen, en daar hebben we dan dat drempeltje te pakken: ik houd enorm van poëtisch taalgebruik, zoals je dat treft in werk van Bart Moeijaart, bijvoorbeeld.

Maar toch. Vond ik daarom 'Kathelijne van Kenau' niet mooi? Integendeel. Ik vind het een fraai historisch werkje dat informatie geeft over Haarlem in de Tachtigjarige Oorlog, de Beeldenstorm (en een 'uitlopertje' daarvan, als de St.Bavo de Grote Kerk wordt) en het dagelijks leven in de tweede helft van de 16e eeuw en tegelijkertijd een verhaal weet te vertellen over een moeder en een dochter die elkaar weer moeten zien te vinden, nadat de dochter haar zus een genadeschot geeft, wanneer die op de brandstapel belandt.

Het boek schuwt termen als onthoofding en verkrachting niet, en dat vind ik fijn. Het leven is geen rozengeur en maneschijn, nu niet en dat was het ook niet in de 16e eeuw. Voor vrouwen was het dat al helemaal niet, maar toch weet Lydia Rood in dit boek een aantal zeer sterke vrouwen neer te zetten, met ieder een heel eigen karakter. Een van de thema's in dit boek is dan ook het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen. Het lijkt zo vanzelfsprekend in de westerse wereld, maar dat is het niet, zoals het dat vierhonderd jaar geleden zeker niet was. Het is echter wel enorm belangrijk en het is fijn dat we iemand als Lydia Rood hebben, die hier zo helder over kan vertellen.