Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

De schaal van Kinsey

CharlesdeVries 10 februari 2019
De Ingewijden (The Inner Circle) is niet zozeer een biografische roman over het leven van Alfred Kinsey, als wel een roman met als decor het leven en werk van Kinsey.

Alfred Kinsey
Alfred Kinsey was een Amerikaans bioloog en seksuoloog. Geboren in 1894 en gestorven in 1956. Kinsey werd streng opgevoed in een autoritair christelijk gezin. Zijn vader wilde dat Alfred net als hij ingenieur werd, maar Alfred interesseerde zich steeds meer in biologie. Tegen de wens van zijn vader in, wisselde Kinsey uiteindelijk van studie. Ze hebben elkaar na dit besluit nooit meer gesproken. Kinsey promoveerde uiteindelijk op galwespen. Kinsey verzamelde grote hoeveelheden en verschillende soorten galwespen.

Tijdens het bestuderen van galwespen raakte Kinsey geïnteresseerd in de diversiteit van het seksuele gedrag van galwespen en in de diversiteit van seksueel gedrag in het algemeen. Deze interesse kwam waarschijnlijk ook voort uit (onderdrukte) homoseksuele gevoelens (en wellicht ervaringen) in zijn jeugd. Het schijnt dat Kinsey, om zichzelf te straffen voor zijn homoseksualiteit, objecten in zijn urinebuis schoof zoals rietjes, pijpenragers en uiteindelijk een tandenborstel.

De interesse van Kinsey in seksualiteit in het algemeen en in seksueel gedrag van mensen kwam waarschijnlijk ook voort uit een persoonlijke, pijnlijke ervaring gedurende bijna een jaar in het begin van zijn huwelijk, waarin Kinsey en zijn vrouw Clara wanhopig probeerden voor het eerst geslachtsgemeenschap te hebben. Dit bleek uiteindelijk niet mogelijk door een verkleving van de clitoris met het maagdenvlies bij Clara. Vooral ook deze frustratie, het verdriet en de onwetendheid hierover was een van de drijfveren bij Kinsey om taboes rond seksualiteit en het gebrek aan kennis ervan, dat mensen onnodig ongelukkig kan maken te doorbreken.

Kinsey begon lezingen te houden aan studenten over seksualiteit; door het bestuur van Indiana University eufemistisch ‘huwelijkscursus’ genoemd. Deze waren zeer populair. Kinsey was ervan overtuigd dat seksualiteit in de eerste plaats natuurlijk en biologisch gedreven was zonder menselijke normen en kaders zoals schuld en monogamie.

In 1948 publiceerde Kinsey Sexual behaviour in the human male en 5 jaar later verscheen Sexual behaviour in the human female. Beide rapporten zijn gebaseerd op diepte-interviews met 17.000 mannen en vrouwen. De boeken en de bevindingen daarin sloegen in als een bom en maakte van Kinsey meteen een superster.

De bevindingen in beide rapporten waaren onder andere:
- bijna 46% van de mannen heeft wel eens seksueel gereageerd op personen van beide seksen in het verloop van hun volwassen leven en 37% heeft wel eens een homoseksuele ervaring gehad
- 10% van de onderzochte Amerikaanse mannen waren min of meer exclusief homoseksueel, gedurende ten minste drie jaar van hun leven tussen de leeftijd van 16 en 55
- 2 tot 6% van de vrouwen tussen de leeftijd van 20 en 35 waren exclusief homoseksueel in ervaringen en reacties
- op basis van de gegevens schatte Kinsey in dat ongeveer 50% van alle vrouwen wel eens vreemdging in een vaste relatie
- 12% van de vrouwen en 22% van de mannen heeft wel eens erotisch gereageerd op sadomasochistische verhalen

Er was en is ook kritiek op de rapporten. De onderzochte populatie zou niet representatief zijn: veel gevangenen, prostituees en de mensen die positief reageerden op de vraag of zij geïnterviewd wilden worden zouden al een andere (‘vrijere’) attitude hebben tegenover seksualiteit.

De roman The Inner Circle
Hoewel biografisch laat T.C. Boyle er geen misverstand over bestaan in de author’s note voorafgaand aan de roman dat het hier fictie betreft en dat alle personages behalve Alfred en Clara verzonnen zijn. Maar ook het personage Alfred Kinsey is niet statisch en wordt vakkundig Boyleaans bewerkt.
De roman begint in 1956. Kinsey is overleden en John Milk, de eigenlijke hoofdpersoon van de roman, kijkt terug op zijn collegejaren waarin hij in 1939 Kinsey leerde kennen. Kinsey begon toen met zijn ‘huwelijkscursus’.
John Milk krijgt van Kinsey een baan in zijn laboratorium en wordt uiteindelijk door Kinsey gerekruteerd als interviewer voor het grote project dat Kinsey voor ogen staat.

Het knappe van Boyle vind ik dat hij in de roman het karakter van de onschuldige, onervaren John Milk (what’s in a name) geloofwaardig laat ontwikkelen van onwennige, maar devote student tot een kritische volgeling en toch ook teleurgestelde vriend van Kinsey. Want wat Kinsey verstaat onder een natuurlijke biologische orde van lust als drijfveer, is toch vooral een masculien-patriarchaal feest voor dominante mannetjesdieren en groepsdruk in een familieopstelling met Kinsney als het Alfa-mannetje.

John Milk gelooft oprecht in de toegevoegde waarde van Kinsey’s onderzoek voor het levensgeluk van vrouwen en mannen in het Verenigde Staten van net na de Tweede Wereldoorlog. De vrouwen werden bedankt voor hun werk in de fabrieken en moesten plaats maken voor de teruggekeerde mannen van het front. Preutsheid lijkt een adequaat middel om de zojuist gewonnen vrijheid van de vrouwen terug te brengen tot controleerbare proporties in het huishouden. Vrouwen horen thuis.

Hoewel ingewijd in de liefde door zowel Clara als Alfred koestert ook John Milk de droom van een eigen gezin. Met de mooie Iris. Als Kinsey even moet slikken wanneer Clara en John met elkaar naar bed willen, kan later ook John niet weigeren als bij een keldersessie bij Kinsey thuis, Kinsey Iris vraagt om seks met hem te hebben. Iris (let weer op de naam) weigert. Zij ‘doorziet’ Kinsey; zij heeft zijn manipulatieve gunsten die uiteindelijk steeds vragen om tegenoffers door.

De schrijver T.C. Boyle
In Drop City, een ander boek van Tom Coraghessan Boyle (ook T.C. Boyle, geboren als Thomas John Boyle), schetst Boyle een hippie commune in de jaren zeventig in Californië dat door de lokale autoriteiten gedwongen wordt op te breken en zich vestigt in een berghut in Alaska. Net als in The Inner Circle spint Boyle een zorgvuldig web waarin hij beetje bij beetje het contrast laat zien tussen de hedonistische en egoïstische groepsdruk van de hippies enerzijds en de autonome en sobere afzondering van hun nieuwe Alaskaanse buren Cecil (Sess) en Pamela (Pam).
Ook hier schetst Boyle een masculiene en patriarchale dominantie waarin vrouwen betrouwbaar zijn en alleen zij in staat lijken om verbinding te maken tussen de verschillende groepen. Uiteindelijk is Drop City ook een liefdesverhaal: tussen Cecil (Sess) en zijn ‘postbus bruid’ Pamela (Pam).

In diverse interviews zegt Boyle dat zijn centrale thema’s zijn: “wij mensen zijn een van de vele diersoorten op deze planeet. Hoe gaan we daarmee om? Waarom zijn we hier en wat maken we ervan? Hoe leven we met en van de natuur? Hoe verprutsen we dat? Het vallen en opstaan van de mens.”

Ik vind het een verdienste van Boyle hoe hij heel langzaam maar zeker in The Inner Circle net als in Drop City een onbehaaglijk gevoel oproept dat wordt veroorzaakt door het besef van toenemend sektarisch gedrag. Niet alleen van Kinsey, maar ook van John. En hoe Iris zich probeert te verzetten en daarmee wordt neergezet als een shirker: ze wil wel de lusten, maar niet de lasten. Uiteindelijk is het toch ook in The Inner Circle een liefdesverhaal: over John en Iris, maar ook over de diepe genegenheid van John voor Kinsey.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van CharlesdeVries