Rolstoel der beweging

Ik weet nog dat ik de dag na mijn diploma-uitreiking in bad lag. Het water was zo warm dat de verfrissing ver zoek was. Het zweet parelde op mijn voorhoofd en ik staarde wat voor me uit. Ik had gelukkig moeten zijn, maar ik was vooral vertwijfeld. Ik was wanhopig op zoek naar hoe het nu verder moest. Enerzijds was ik erg dankbaar voor een geweldige tijd, anderzijds ontgoocheld voor het einde van vele vriendschappen.

Tommy Wieringa legde deze gevoelens na een lange tijd terug op tafel. 'Joe Speedboot' is een geweldig coming-of-age verhaal. Het boek is volgepropt met dromen die moeten worden waargemaakt, twijfels over ontluikende verliefdheid en vriendschappen die op de proef worden gesteld. Fransje, Joe, Christof en Engel, jongens van veertien, willen vooruit in het leven. Ze hekelen elke vorm van stilstand in het landelijke Lomark.

Alles in het boek wordt door Fransje Hermans verteld. Fransje, die al rustend in het veld door een maïs-hakselaar werd geraakt, is zwaar gehandicapt. Na tweehonderdtwintig comateuze dagen in het hospitaal belandt hij in een rolstoel. Het spreken is hij verleerd en op de meest onhebbelijke momenten steken spasmen de kop op. Fransje kan enkel zijn rechterarm bewegen en dat is net voldoende om alles wat hij ziet neer te schrijven in zijn dagboek. Fransje is geen zielige rolstoelzitter. Door gerichte observaties, analyseert Fransje de relaties tussen zijn vrienden en de gevolgen die elke gebeurtenis met zich meebrengt. Fransje weet dat hij als enige na de studies in Lomark zal achterblijven. Zo is Fransje een atypische, maar geweldige verteller in 'Joe Speedboot'.

Joe komt het dorp in als een messias. Hij draagt kapotte kleren en sandalen als zijn vader het huis van Christof aan diggelen rijdt. Christof vertelt dat hij als een meteoriet het dorp in kwam. Vastgekluisterd aan zijn rolstoel helpt Joe Fransje de wereld in. Hij neemt hem overal mee naartoe. Tot zelfs vliegend in een zelfgebouwd vliegtuig om een glimp van de naakte buurvrouw op te vangen. Hij krijgt Fransje zelfs zo ver om te gaan armworstelen. Joe bracht beweging in Lomark, maar uiteindelijk blijft alles bij hetzelfde.

Wieringa gebruikt veel sarcasme als het over Fransje zelf gaat. Het lijkt of Fransje hierdoor zelf heel goed kan relativeren. Het boek staat ook propvol metaforen die het verhaal een heel poëtisch en nostalgisch karakter geven. 'Joe Speedboot' is een hele mooie roman die ik iedereen wil aanbevelen.
Er zijn plannen geweest om het boek te verfilmen. Deze waren zelfs zeer concreet, maar door een meningsverschil tussen Tommy Wieringa en de regisseur is de film er nooit gekomen.

Nu ik zelf deze bespreking herlees, lijkt de structuur helemaal zoek... Maar dit boek raakt zo veel thema's en is tegelijk zo herkenbaar, dat door enkel het boek zelf te lezen je zal begrijpen wat ik bedoel.
Een aanrader!