Verraadster of verzetsvrouw?

'De verraadster van Vorden' is het tweede deel van 'De acht kastelenreeks' van Rachel van Charante. In 'Schaduwdochter' maakten we kennis met de hoofdpersonen; dienstmeisje Guusje, Baron Hugo, dochter Esmée en schrijfster Carmen. In dit deel is het leven van Guusje, Hugo en Esmée vijfentwintig jaar verder en zijn we belandt in de Tweede Wereldoorlog.

1942: Esmée (Barones Von Eckendorf-Lohman) woont met haar ouders op kasteel Vorden. Net als andere grote panden wordt het kasteel gevorderd door de Duitsers. Het gezin mag met hun personeel op het kasteel blijven wonen, maar een groot deel van de kamers wordt nu bewoond door hooggeplaatste Duitsers en een groep SD’ers. Hauptsturmführer Max Winter raakt verliefd op de getrouwde Esmée. Esmée leidt een dubbelleven leiden. Ze beantwoordt Max’ liefde, maar biedt ondertussen ook hulp aan enkele Joodse onderduikers.

2024: Op de dag van de presentatie van haar nieuwe boek hoort Carmen dat haar man een ernstig auto-ongeluk heeft gehad. Vik, een kleinzoon van Esmée, was zojuist gestart met een onderzoek naar zijn het oorlogsverleden van zijn oma. Carmen vraagt zich af of het onderzoek verband houdt met het ongeluk en besluit wat mensen op te zoeken die haar meer over haar schoonfamilie kunnen vertellen.

1942: Guusje woont samen met haar man en zoon Robby in Amsterdam. Van een oud-collega uit het kasteel hoort ze dat haar dochter Esmée hulp nodig heeft bij het vinden van een onderduikadres voor enkele Joodse onderduikers. Ze vraagt haar zoon Robby, die bij het verzet zit, of hij haar zou kunnen helpen. Voor het eerst sinds twintig jaar ziet Guusje haar dochter Esmée weer terug. Het is een lastige situatie, want Esmée en Robby weten niet dat ze broer en zus zijn. Blijft Guusje de waarheid voor haar kinderen verbergen?

Hoofdpersoon Esmée is geïnspireerd op Esmée van Eeghen; een verzetsstrijdster waarvan jarenlang gedacht werd dat ze een verraadster was. Net als de Esmée uit het boek, kwam de jonge vrouw uit een adellijk geslacht. Ze legde het in de oorlog aan met verschillende Duitse officieren om informatie los te krijgen voor het verzet. Esmée werd ten onrechte beschuldigd van het verraad van haar verzetsgroep.

Alle drie de hoofdpersonen vond ik interessant en sympathiek. Het waren ook allemaal enorme doorzetters. De Amsterdamse Guusje sprak me het meeste aan. Ik vond het knap hoe ze haar leven, na alle ellende die ze in deel één heeft meegemaakt, weer op de rails kreeg. Ze is na een moeilijke tijd in Vorden weer terug in Amsterdam, waar ze een gelukkig gezin en een leuke baan heeft. Ze lijkt in niets meer op het arme dienstmeisje die ze ooit geweest was. Ik vind het bewonderingswaardig hoe ze zichzelf meerdere keren opoffert voor haar kind. In deel één kon ze het niet over haar hart verkrijgen om haar dochter Hannah (Esmée) weg te nemen uit het gezin waar ze opgroeide. Ze zag dat het kind gelukkig was en besloot op het laatste moment haar ontvoering af te blazen. In dit boek geeft Guusje zichzelf aan bij de Duitsers in de hoop dat zij haar dochter vrijlaten.

Meteen na het dichtslaan van Schaduwdochter, ben ik in De verraadster van Vorden begonnen. Ik was echt ongelooflijk benieuwd hoe het met Carmen, Esmée en Guusje verder was gegaan. De personages zijn zo levensecht dat ik ze in mijn hart gesloten had. Ik hou erg van de schrijfstijl van Rachel van Charante. Haar taalgebruik is fijn, er zit vaart in haar verhalen en ze weten me echt te boeien. Omdat ik graag oorlogsboeken lees, sprak dit deel me nog meer aan. Ik vind het mooi dat ze veel nadruk in het verhaal legt op de keuzes die mensen tijdens de oorlog maakten. Kozen de mensen de goede kant of sloten ze zich aan bij de bezetters? Was de keuze om voor de Duitsers te kiezen dan weloverwogen of speelden er andere zaken mee? Zoals armoede, emotie, beloning, werden ze gedwongen of speelden wraakgevoelens mee? Ik denk dat dit onderwerp nog steeds heel actueel is. Daarom zal het verhaal ook jongeren aanspreken. Ook nu laten mensen zich verleiden om het foute pad om te gaan, omdat dit status en snel geld oplevert. Een Jood verraden tijdens de oorlog leverde €7,50 op, wat veel geld was in die tijd. Wanneer je een hoop monden te voeden hebt, kan de verleiding dus groot zijn. Wat ik ook mooi uitgewerkt vond waren de gevolgen die roddels en praatjes kunnen hebben. Zowel Carmen in de tegenwoordige tijd als Esmée kregen hier mee te maken. Na de oorlog werd er gefluisterd dat Esmée een moffenhoer was, terwijl de jonge vrouw juist actief was voor het verzet. De roddels waren zelfs na 80 jaar nog steeds in Vorden te horen en hadden grote gevolgen voor Vik en Carmen.

Ik vond het plot van het boek geweldig goed uitgewerkt, de verhaallijnen komen op een mooie manier samen. Ik heb 474 bladzijde genoten van het verhaal. De historische roman is een echte aanrader en krijgt van mij vijf mooie glimmende sterren!