Absurd

"Je hebt nog veertig seconden voor je er bent geweest,' bromde de engel. Als je die veertig seconden wilt doorbrengen met verwerking, ook goed. Mij best. Maar internaliseer wel dat je window of opportunity zich aan het sluiten is."

Ooit een engel zich zo horen uitdrukken? Al eens een leugen van jezelf in levende lijve tegengekomen? Of een hond die mensen gebruikt om via een belastingontduikingsconstructie zijn geld wit te wassen?

Het zijn zomaar drie hoofdrolspelers uit de verhalenbundel Verrassing van Etgar Keret. Vrijwel alle verhalen in dit boek hebben een absurdistisch tintje en sommige zijn ronduit bizar. Tegelijkertijd zijn ze vaak juist daardoor uitermate realistisch en laten ze regelmatig een glimp zien van de soms krankzinnige werkelijkheid van Keret's geboorteland Israël. Een voorbeeld daarvan is het verhaal van de patholoog-anatoom die zich afvraagt of hij de familie van het slachtoffer van een bomaanslag troost als hij ze vertelt dat ze toch al tjokvol tumoren zat en zeer spoedig zou zijn overleden. Dat lijkt een misschien een onzinnige vraag, maar Keret laat je beseffen dat dat niet zo is.

Keret zet in zijn verhalen mensen neer die zich op de een of andere manier moeten zien te redden in een onbegrijpelijke, vaak angstaanjagende wereld. Door die wereld onder een vergrootglas te leggen en een tikje absurder te maken, maakt hij je aan het lachen maar legt tegelijkertijd de tragiek ervan genadeloos bloot. Of het nu een schrijver betreft die onder bedreiging van een pistool een verhaal moet vertellen of een priester die boos wordt op zijn zilverachtige, gehandicapte God of een eenzame Rus met tatoeages in Jaffa die verlangt naar een pratende goudvis, doet er niet toe. Elk woord van Keret is raak, elke zin klopt en met alle personages heb je iets gemeen. Zelfs met Maximilian, de moordenaar met mededogen, die nooit kinderen zou vermoorden en moeite heeft met het ombrengen van oude vrouwen. Want zeg nu zelf, dát doe je toch niet?

Deze fantastische verhalenbundel bevat bovendien een Winnend verhaal. Het is het beste verhaal ter wereld en Keret legt uit waarom dat zo is: Anders dan aan het eind van de werken van Tsjechov en Kafka zal aan het eind van dit verhaal onder alle juiste interpreteerders een gloednieuwe metallic grijze Mazda Lantis worden verloot. Redenen genoeg dus om je te laten verrassen door Keret's Verrassing. Voor wie niet kan wachten tot morgen de boekwinkels open zijn, is hier alvast Welk dier ben je?, een van de verhalen uit deze fascinerende bundel te vinden.

De verhalen zijn uit de Amerikaans-Engelse vertaling vertaald door Adriaan Krabbendam onder supervisie van Ruben Verhasselt die de tekst vergeleek met de Hebreeuwse brontekst. Gelezen en gerecenseerd voor Dizzie.nl in het voorjaar van 2012