Meer dan een broer

Wist je dat er tijdens WO1 ook soldaten meevochten uit de voormalige kolonies? Zo een half miljoen Afrikaanse soldaten streden mee. Ze werden vaak als kanonnenvlees ingezet vooral door het Franse leger.
Een onderbelicht stukje geschiedenis.
In dit boek Meer dan een broer laat de Senegalees Franse auteur en universiteitsdocent David Diop soldaat Alfa Ndiaye zijn verhaal vertellen.
Samen met zijn boezemvriend (Meer dan een broer) Mademba trok hij naar het front, ze zijn amper 20 jaar. Ze hoopten als "beteren" terug te keren uit de oorlog. Ze hoopten op erkenning en aanzien, ze hoopten "een belangrijk" iemand te worden.
Tijdens één van de eerste aanvallen waaraan hun eenheid deelneemt, sterft Mademba in de armen van Alfa. Tot drie keer toe smeekt hij zijn meer-dan-een-broer uit zijn lijden te verlossen.
Wie een verhaal verwacht vol historische feiten en waarheden over de Afrikaanse medesoldaten is er aan voor de moeite. Diop vertelt op een prachtige manier de verwerking van de gruwelen en trauma's die Alfa opliep tijdens deze oorlog.
De Afrikaanse soldaten werden gebruikt omdat hun exotische uitstraling angstaanjagend was voor de vijand. Nog meer dan de andere soldaten zullen zij zich eenzaam hebben gevoeld in de loopgraven. Omringd door andere jonge mannen die hun niet begrepen, waarvan ze de taal niet spraken. Als dan de enige persoon waarmee je al heel je leven optrekt, die jouw geschiedenis kent, komt te overlijden, wat doet dat met jou ? Wat blijft ervan jezelf nog over?
Het proces waar Alfa hier doorgaat vertelt Diop op een sublieme manier.
Bijzonder taalgebruik, veel beeldspraak, herhalingen maar toch weer anders prachtig verwoord, zijn de rijkdom van deze roman.
Een boek met vele lagen.
Ik weet het, het wil niet altijd iets zeggen maar dit boek won al twee belangrijke prijzen. De prix Goncourt des Lycéens en Premio strega Europeo en dingt nu mee naar de Europese literatuurprijs. Een prijs waarmee ook de vertaler in de spotlight komt te staan. Martine Woudt vertaalde dit in het Frans geschreven boek naar het Nederlands. Ze heeft dit zo goed gedaan zodat de sfeer van de Afrikaanse orale vertelcultuur helemaal behouden bleef, één van de sterktes van dit boek.