Tijdloos

Het boek “Engelandvaarders” van Karel Norel is een boek uit mijn jeugd, dat ik al meerdere malen heb gelezen. Je zou bijna kunnen zeggen: “stuk gelezen”. Afgelopen tijd weer herlezen, aangezien we wat meer aandacht aan kinder- en jeugdboeken gaan besteden.

Engelandvaarders is een boek voor jeugdigen, maar ook zeker voor volwassenen, van de Nederlandse schrijver K. Norel. Het boek kwam in 1945 uit. Zelf heb ik een exemplaar uit 1972.

Engelandvaarder vertelt het verhaal van Evert Gnodde van Urk en Jan Koekman uit Rotterdam tijdens de bezetting van Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Het boek bestaat uit drie delen: Vogelvrij, Vuur en Vlam en Verzet en Victoria. Deze delen zijn overigens ook ieder als boek verschenen.

In Vogelvrij maken we kennis met Evert, zijn familie, vriendin en natuurlijk zijn werk als visser. Zijn verhaal begint als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt in 1940. We lezen over Evert die zich niet meldt om te werken in Duitsland, maar ook over hoe de Urkervissersvloot mensen voorzag van vis, tarwe en groenten.

Evert moet later onderduiken en daar raakt hij bevriend met Jan Koekman. Een bijzondere vriendschap en samen smeden ze een plan om bij te dragen aan de bevrijding van Nederland. Dit doen ze via vreemde omwegen. Welke? Ja, dan is het advies het boek zelf te lezen. Uiteindelijk belandden ze daar waar ze willen zijn… het Verenigd Koninkrijk. Vandaar zullen ze bijdragen aan de bevrijding van Nederland.

In het tweede deel van het boek worden Jan en Evert na een uitgebreide screening opgenomen in de Nederlandse marine. Daar maken ze de invasie in Normandië mee. Later belanden ze als liaisonofficier bij de Britse parachutistendivisie, die zich opmaakt voor de landing bij Arnhem.

In het derde en laatste deel belanden Evert en Jan in het verzet, wat weer tot verschillende spannende gebeurtenissen leidt. Dit laatste deel kun je best als aangrijpend beschrijven. De ontberingen in de gevangenissen, de felle strijd en niet te vergeten de hongerwinter, die vele slachtoffers maakte.

Voor de jeugd is dit boek wel een beste pil, maar als het boek je weet te pakken, heb je daar geen erg in. Het is goed te doen, al is een minpuntje wel dat het christelijk geloof er te veel in voorkomt. In deze tijd is dat niet zo gewoon meer. In de jaren dat dit boek geschreven werd (1945 en later) was dat heel gewoon.

Een boek dat nog steeds gelezen mag worden. Ik wil nog net niet zeggen moet, maar het zou de jeugd misschien nog wat leren, opdat wij niet vergeten.