Een bijzonder indrukwekkende, complexe literaire roman

Een vuistdikke roman van 671 pagina’s, inclusief de praktische verklarende woordenlijst achteraan. Dergelijke volumineuze boeken op de markt brengen is al lang geen trend meer. Het is eerder een sport voor auteurs. Sport der koningen, de tweede roman van de Amerikaanse C.E. Morgan (1976), is daar een treffend voorbeeld van. De auteur studeerde Engelse letterkunde en theologie; ze woont in Kentucky. Aan wie draagt ze dit boek op? Aan niemand minder dan: de lezer! Alvast een erg geslaagd begin.

"Voor het veulen bestond het leven uit melk en spel. Het lummelde rond en krabde aan zijn nieuwe oor met de zachte bundel van zijn voet vol bladeren, stormde in vlagen van uitbundigheid door timotheegras, schoot mee met zijn moeder en hapte naar haar lange staart en voorbenen. Het hinnikte zijn nieuwe lied naar alles. Maar het liet Harry niet in de buurt komen."

Zijn ambities zijn eindeloos en hij wil breken met de traditie; zo besluit Henry Forge het roer helemaal om te gooien en de familieboerderij in Kentucky om te toveren in een paardenfokkerij. Zijn dochter Henrietta helpt hem hierbij, maar deze hechte samenwerking heeft zo zijn prijs: haar eigen wil en toekomstdromen moeten wijken voor die van vader. Daar komen scherpe conflicten van. Zeker wanneer Allmon Shaughnessy, een kleurling en net ontslagen uit de gevangenis, aan de slag gaat bij de Forges. Door zijn presentie komen de gruwelen uit het bloedige verleden van Kentucky opnieuw bovendrijven. Gaat dit coöpererende trio slagen in het creëren van een schitterende toekomst?

In deze vaak flitsende - maar eveneens ingewikkelde – generatieroman, schetst de auteur een portret van een blanke aristocratische en mythische familie uit Kentucky. Een familie-epos, waarin paardenraces, racisme, incest, de gevolgen van slavernij en nog heel wat andere thema’s met elkaar worden verweven. Morgan geeft de steeds weerkerende confrontatie tussen blank en zwart scherp weer, mooi geschetst binnen het kader van de Amerikaanse geschiedenis.

Sport der koningen is opgebouwd uit zes grote verhaalblokken en vijf intermezzo’s. Deze tussenbedrijven onderbreken het basisverhaal, of halen er alleszins de snelheid even uit. Er hangt een duister waas boven deze roman, waarbij wanhoop, verdriet en tragedie het geheel nog donkerder maken. Qua karaktertekening domineert Henry Forge de roman, waarbij toppaarden en de bijzondere relatie met zijn dochter een obsessie zijn.

Zoals de ambities van Henry Forge, zo zijn ook die van C.E. Morgan als auteur: eindeloos. Ze schrijft niet alleen haar verhaal neer, ze verwijst ook graag naar – en interpreteert - de beroemde natuurwetenschapper Charles Darwin.

C.E. Morgan laat het graag aan de lezer over om haar roman zelf op een ongedwongen manier aan te voelen. Als een op hol geslagen volbloed schrijfster gaat ze filosoferen, of verwijst ze naar toneelvoorstellingen. Tevens gooit ze kwistig met metaforen, of speelt ze dan weer de rol van verslaggeefster van sportwedstrijden.  Af en toe raakt haar pen op drift en durft de auteur ellenlange zinnen achter te laten.

Een erg goed doordacht verhaal; het kon echter worden verteld in heel wat minder pagina’s. Toch valt niet te ontkennen dat Sport der koningen een bijzonder indrukwekkende en complexe literaire roman is.