Hedendaagse, Amerikaanse Dickens met emotionele achtbaan

Demon Copperhead, vertaald door Monique ter Berg en Jetty Huisman, is een succesrijke roman. Het boek heeft de Amerikaanse Barbara Kingsolver zowel de Pulitzer Prize for Fiction, als de Women's Prize for Fiction 2023 opgeleverd.

De jongen komt ter wereld als Damon Fields, het zoontje van een alleenstaande, verslaafde tienermoeder die in een woonwagen woont. Ze resideren in Lee County, een plek in de zuidelijke Appalachen, Virginia. Demon Copperhead is zijn bijnaam, deze krijgt hij omwille van zijn koperkleurige haar. Wanneer zijn moeder na een overdosis in het ziekenhuis belandt, verhuist Demon van het ene pleeggezin naar het andere. Hij gaat de confrontatie aan met kinderarbeid, verwaarlozing en mishandeling. Tevens draagt de jongen de gevolgen van de heersende opiatencrisis. Demon is een talentrijke American footballspeler; een mooie toekomst lijkt voor hem weggelegd. Na een ernstige blessure is het mooie sprookje alweer voorbij. Hij neemt zware pijnstillers, zodat de cirkel van verslaving binnen zijn familie helemaal rond is. Hij houdt zich evenwel overeind; zijn overlevingsdrang en vechtlust zijn te groot. Met dank aan zijn charmes, intelligentie en zijn bijzondere gevoel voor humor.

Opgroeien in een armoedige omgeving, waar drugsverslaving schering en inslag is; het is geen godsgeschenk. Dit ervaart de ik-verteller en tevens protagonist Demon dagelijks. De titel ruikt naar Charles Dickens' roman David Copperfield; dit is geen toeval. Kingsolver heeft hiervan een actuele Amerikaanse versie gemaakt, voorzien van haar eigen setting en personages. De dikke pil is het eindresultaat van een episch en somber verhaal, waar je als lezer niet vrolijk van wordt. Ondanks een beetje liefde dat hij mag ervaren en een korte sportcarrière, beleeft Demon niet veel plezier aan het leven. De opgelopen trauma's uit zijn jeugd blijven hem jammer genoeg achtervolgen. Een nieuw drama ligt constant op de loer.

De auteur hanteert een toegankelijke stijl, waarbij ze de lezer af en toe om de oren slaat met een dosis vlijmscherpe taal. Haar karaktertekening is subliem neergezet en psychologisch uitgediept. Zo maakt ze handig gebruik van fraai ingekleurde, meeslepende personages, zodat deze vlot herkenbaar zijn tijdens het lezen. Je weet heel snel wie wie is. Via haar hoofdpersoon schept ze een weergaloos beeld van zowel de mooie als de afgrijselijke kanten van de Amerikaanse hedendaagse maatschappij. Het is fictie en toch komt het allemaal levensecht over.

Demon Copperhead is een pakkende en fascinerende coming of age-roman, waarin pure ellende, kinderarbeid, verlies, troosteloosheid, verslaafdheid, liefde en verwaarlozing de belangrijke thema's zijn. Zowel goede als slechte mensen krijgen verwerpelijke dingen te verwerken. De schrijver draagt het boek op aan de ontelbare kinderen die telkens hongerig ontwaken; aan jongeren die hun familie hebben verloren aan armoede en pijnstillers. Tevens steekt ze een boze vinger op naar maatschappelijk werkers die de dossiers van de betrokkenen steeds verliezen. Kingsolver heeft een emotionele achtbaan geconstrueerd; een lange en zware tocht die rondwentelt langs donkere krochten.