Meer dan 5,4 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Epistocratie: een betere hamer dan democratie?

GW Freriks 18 januari 2024
Dit is een heel boeiend boek dat al lang op mijn leeslijst stond en zeker stof tot nadenken biedt voor politiek geïnteresseerden. Hier enkele korte passages over en uit het boek:

Volgens het boek functioneert democratie niet omdat die "macht" geeft aan individuen die niet goed geïnformeerd, niet rationeel, of niet competent zijn om politieke beslissingen te nemen. Dat leidt tot vooringenomenheid en ineffectief beleid.

Brennan suggereert dat epistocratie, de heerschappij van de goed geïnformeerden, een beter alternatief voor democratie zou kunnen zijn.

Epistocratie verdeelt politieke macht op basis van competentie en vaardigheid, waarbij burgers met meer kennis meer invloed hebben. Verschillende vormen van epistocratie zijn: beperkt kiesrecht, meervoudig stemmen, stemrechtloterij, epistocratisch veto en gewogen stemmen.

Bij beperkt kiesrecht is het stemrecht beperkt tot degenen die een "stemexamen" kunnen halen. Bij het epistocratisch veto heeft een epistocratisch orgaan het recht om een veto uit te spreken over wetten.

Brennan betoogt dat epistocratie rechtvaardiger kan zijn dan democratie, ondanks mogelijke (gepercipieerde) nadelen zoals het ontnemen van kiesrecht en percepties van oneerlijkheid. Zo trekt hij trekt een vergelijking met het rijbewijs: iemand zonder ervaring en kennis van de verkeersregels mag niet de weg op, maar aan politieke participatie wordt geen enkele voorwaarde gesteld.

Brennan classificeert kiezers in drie types: hobbits, hooligans, en vulcans. Hobbits hebben weinig informatie en interesse in politiek, hooligans hebben meer informatie en sterke politieke betrokkenheid, terwijl vulcans ideaaltypes zijn, perfect rationele denkers met veel informatie en geen vaste loyaliteit aan overtuigingen.

Brennan bekritiseert deliberatieve democratie en beweert dat die geen oplossing biedt voor democratische problemen. Hij betoogt dat democratieën niet echt democratisch zijn omdat burgers zich niet gedragen zoals ze zouden moeten. Dit gebrek aan serieusheid bij het publiek wordt toegeschreven aan rationele onwetendheid, waarbij mensen ervoor kiezen om geen politieke kennis te vergaren omdat de kosten hoger zijn dan de voordelen. Brennan concludeert dat individuen in een democratie als machteloos worden beschouwd, omdat het systeem is ontworpen om de meerderheid macht te geven, niet individuele burgers.

De democratie is een hamer, aldus Brennan. Maar als we een betere hamer voorhanden hebben, dan moeten we die gebruiken.

Tot slot nog twee uitsmijters:

Politicoloog Larry Bartels: "De politieke onwetendheid van de Amerikaanse kiezer is een van de best gedocumenteerde facetten van de hedendaagse politiek.”

Politicoloog Jeffrey Friedman: "Het publiek is veel onwetender dan academische en journalistieke waarnemers van het publiek realiseren."

Reageer op deze recensie

Meer recensies van GW Freriks