Wat we niet leerden op school: de kinderveilingen van vroeger.

Je denkt de Nederlandse geschiedenis wel te kennen, tot je De Bestedeling leest.
Ik had eerlijk gezegd nog nooit gehoord van kinderveilingen in Nederland laat staan dat dit systeem ook gold voor ouderen en mensen met een beperking. En toch bestond het tot ver in de twintigste eeuw. Onvoorstelbaar… en juist daarom belangrijk om te lezen.

Menno Lanting stuitte op deze geschiedenis via zijn overgrootmoeder Geesken Staal, die op vijfjarige leeftijd wees werd en als bestedeling werd ondergebracht bij een boerengezin. Haar broertjes en zusjes raakten verspreid. In archieven vond hij verhalen over verlies, armoede, maar ook veerkracht.

Wat me echt bijbleef, is de brief van een jonge man die Geesken wilde trouwen. Hij schrijft het weeshuis met een mengeling van liefde en wanhoop, en vertelt hoe ze zichzelf iets aan zou doen als hij haar moest laten gaan. Dat was echt. En dat maakt dat het binnenkomt.

Lanting doet grondig onderzoek en gebruikt een enorme hoeveelheid bronnen: brieven, dossiers, kranten en notulen. Soms is het veel om te verwerken. Daardoor krijg je wel een compleet beeld van hoe zo’n systeem kon ontstaan, hoe het werkte en wat het mensen kostte. Hij vertelt het met compassie, helderheid en gevoel voor detail. Soms is het even schakelen door de hoeveelheid gebeurtenissen en informatie en voelt het een beetje als een opsomming. Maar dat doet weinig af aan de kracht van het verhaal.

Ik wist niet dat dit ooit in Nederland gebeurde.
Nu vergeet ik het nooit meer.

Ik ontving de pdf van dit boek van Menno Lanting, zodat ik het vóór de verschijningsdatum kon lezen in ruil voor een eerlijke recensie.