Victor en Geertje

Viktor is gebaseerd op de waargebeurde familiegeschiedenis van Judith Fanto’s Weens-Joodse familie. Het bestrijkt het tijdperk van 1914 tot heden (1995) van de welgestelde familie Rosenbaum.

Voorin Viktor is een stamboom van de familie Rosenbaum opgenomen.
Er zijn twee verhaallijnen die zich afwisselend in het verleden (Viktor) en heden (Geertje) plaatsvinden.
In het begin is dit best lastig, daar er geen tijdsaanduiding boven de hoofdstukken staat en er per hoofdstuk tussen heden en verleden gewisseld wordt.

Viktor is eigenlijk het zwarte schaap van de familie en Geertje (van den Berg) is op zoek naar haar (Joodse) identiteit.
Bij Geertje thuis wordt over de Tweede Wereldoorlog alleen in bedekte termen gesproken. Haar familie is Joods, maar niet praktiserend. De vele Joodse relieken in huis, zoals bijvoorbeeld de negen-rmige chanoekia worden als een toevallige erfenis van de familie Rosenbaum gezien.

‘Hoewel ik me er al vroeg van bewust was dat wij Joods waren, begreep ik niet wat het betekende, verteld Judith Fanto.

Geertje van den Berg is het alterego van Judith Fanto. Ze duikt tijdens haar studententijd in Nijmegen (1994) stiekem de familiearchieven in en jaagt haar ouders de stuipen op het lijf jaagt door ‘Joods te gaan doen’.
Geertje verandert haar naam in Judith en probeert erachter te komen waarom haar familie zo geheimzinnig doet over hun Joodse identiteit.

Ze sluit zich aan bij de joodse gemeente in Nijmegen, waar ze voor het eerst in haar leven echt in contact komt met de Joodse religie en spijswetten. Ondertussen speurt ze in het geheim haar grootmoeders zolder af op zoek naar bruikbare documenten met waardevolle informatie over haar Joodse familieleden.

De tweede verhaallijn speelt zich af in 1938 in Wenen. De familie Rosenbaum ziet het klimaat veranderen en begint de dreiging van Hitler te voelen. De familie krijgt steeds meer te maken met Jodenhaat en de daarop volgende beperkingen in hun leven.
De rebelse Viktor Rosenbaum, die gezien wordt als een rokkenjager en klaploper ontpopt zich als een ware ‘held’. Hij heeft lak aan regels en autoriteit, maar gaat voor zijn familie door het vuur.
De twee verhaallijnen komen samen in oudoom Viktor, aan wie de familie uiteindelijk veel te danken .Viktor laat zien hoe sterk familiebanden kunnen zijn. Ernaast komen er thema’s in voor als identiteit, liefde, vriendschap en ontheemd zijn.

Dit aangrijpende en ontroerende familieportret leest lekker vlot. En wie nog nooit van Mahler heeft gehoord, weet nu wat Mahler betekende voor de familie Rosenbaum.
Door de prettige schrijfstijl wil je doorlezen en is Victor haast niet weg te leggen. Zelfs de humor ontbreekt niet. Het verhaal gaat echt onder je huid zitten en zindert lang na.

Viktor is het verhaal van mensen, van wie het leven drastisch is veranderd door de oorlog. En wel zodanig, dat het generaties lang doorwerkt en zelfs een identiteitscrisis veroorzaakt. De oorlog veroorzaakt zelfs dat woorden die niet gebruikt mogen worden in de familie, zelfs taboe zijn.
Het is een boek dat iedereen gelezen zou moeten hebben, om te begrijpen wat voor trauma’s een oorlog te weeg brengt en dat deze generaties lang doorwerken. Als je dit afzet naar het heden, zou je Viktor als een waarschuwing aan de wereld waarin we nu leven kunnen zien.

Van mij krijgt Victor 4 1/2*