Willen weten of toch niet?

De Therapeut, geschreven door de Noorse Helene Flood, is een vertaling van “Terapeuten”. Floods debuutthriller kwam al snel na verschijning op de Noorse bestsellerlijst terecht.

De Nederlandse cover valt op met haar lichtblauwe tinten met daarop onscherp afgebeeld een donkere gedaante op een doorzichtige trap (?). Het geeft niet alles weg en heeft iets mysterieus.

Op de achterflap staat: Sara is psychologe en werkt in haar praktijk vooral met getroebleerde tieners. In haar vrije tijd klust ze samen met haar man Sigurd aan het grote huis dat ze van zijn opa geërfd hebben. Het is een onmogelijk project dat veel langer duurt dan ze gehoopt hadden. Dan verdwijnt Sigurd plots spoorloos.

Het vertelperspectief van De Therapeut is uniek te noemen voor een thriller. Het is nu eens niet vanuit de rechercheur geschreven, maar vanuit Sara.

Na een ietwat trage start met veel details komt het verhaal op gang. Het tempo is passend, niet hoog, behalve het einde, dat wat mij betreft iets meer uitgewerkt had mogen worden. De Therapeut is geen superspannende thriller, maar eerder een spannende psychologische roman (hoewel daarvoor de personages eigenlijk onvoldoende uitgediept werden).

De Therapeut heeft een beperkt aantal lange hoofdstukken en bestrijkt een periode van 12 dagen in maart en een zondag in mei. Cursieve stukken tekst geven een welkom inkijkje in het verleden van Sigurd en Sara. Daarnaast maakt Flood regelmatig gebruik van flashbacks door Sara’s gedachten weer te geven. Het boek is prettig leesbaar door de afwisseling van heel lange zinnen en korte zinnen. In goed uitgewerkte dialogen en monologen (Sara’s gedachtegang) neemt Flood je mee. Ze beschrijft heel gedetailleerd Sara’s waarnemingen, gedrag, gevoelens en gedachten. Je kruipt als het ware in haar hoofd. Al die details vind ik heerlijk om te lezen, maar zijn voor andere lezers mogelijk te veel.
Flood weet op een fijne manier een sfeer neer te zetten, zoals op blz 65, waar de eenzaamheid en neerslachtigheid van de bladzijden spat.

“Het is zo stil als ik binnenkom. Sigurds afwezigheid zit in de muren. Ik sta in de gang, op het linoleum dat de Oude Torp heeft gelegd, waar Sigurds moeder met blote voeten overheen liep wanneer ze als kind ’s avonds naar buiten sloop en ik luister. Waar luister ik naar? Naar hem? Het is zo stil, het enige wat ik hoor zijn de geluiden die er altijd zijn, gerommel van de metro in de verte, gekraak dat bij een oud houten huis hoort, het frame dat ons overeind houdt, het kreunt onder het gewicht van de kamers waarin we leven. Ik hoor geen geluiden van hem.”

Flood stelt een veelheid aan thema’s aan de orde die in meer of mindere mate uitgediept worden en mooi verweven zijn, zoals relaties, eenzaamheid, angst, vertrouwen en twijfel. Soms zijn de thema’s alleen tussen de regels door te lezen/voelen.
Het thema Afstand en Nabijheid is voelbaar in het boek door bijvoorbeeld Sara’s gedetailleerde analytische kijk die afstand schept met de buitenwereld, maar tegelijkertijd helpt om nabij te zijn bij cliënten. Maar ook als er een indringer in huis is die je niet ziet, maar toch nabij is.
Het prachtig uitgewerkte thema van de 5G's: Gebeurtenis, Gedachten, Gevoel, Gedrag en Gevolgen. Psychologie dus. Neem nu de moord op Sigurd (gebeurtenis), die ongeloof oplevert bij Sara (gedachten) en verdriet/angst (gevoel); ze staat de rechercheur te woord en doet van alles (gedrag) en dat heeft gevolgen.
Daarnaast krijgt het thema tegenstellingen een bijzondere plek. Enerzijds is er het willen-weten (wat is het probleem van de cliënt en wat is er met Sigurd gebeurd?) en anderzijds het niet-willen-weten.

"Het is net alsof ik nooit volwassen ben geworden, alsof ik nog steeds dat kleine meisje in dat nachthemd ben, dat boven aan de trap zit, die papa in het holst van de nacht ziet: thuiskomen en niet durft te vragen waar hij is geweest. […] het is beter om niet te veel te vragen, beter om het niet te weten." (blz 279)

Voor mij al met al een geslaagd debuut. Ik ben benieuwd naar een nieuwe thriller van Flood.