Aangrijpende jeugdroman over interraciale liefde

Miah gaat voor het eerst naar een chique privéschool in Manhattan, waar zwarte tienerjongens nogal opvallen. In zijn eerste week ontmoet hij Ellie. Ze kijken elkaar aan en worden direct verliefd. Hun werelden verschillen: zij is wit en Joods, hij is zwart. Ze beginnen een relatie maar merken al snel hoe teleurstellend hun omgeving op hun relatie reageert.

Auteur Jacqueline Woodson heeft al veel boeken geschreven en verschillende literatuurprijzen gewonnen. Zo won ze in 2020 de Hans Christian Andersen Award, een prijs die ook wel de ‘Nobelprijs voor de kinderliteratuur’ wordt genoemd. Van haar werk zijn een paar boeken in Nederlandse vertaling verschenen. Uitgeverij Volt bracht in 2021 haar autobiografische boek uit 2014, Brown Girl Dreaming, naar Nederland en nu (opnieuw) deze jeugdroman, die oorspronkelijk verscheen in 1998 en in 2002 onopgemerkt in een Nederlandse vertaling werd uitgebracht. Deze nieuwe vertaling van Blijf zachtjes bij mij is gemaakt door Adiëlle Westercappel.

In dit boek spelen de bewuste en onbewuste vooroordelen die mensen hebben een grote rol. Miah en Ellie hebben een interraciale relatie en mensen reageren daar vreemd op. Ze vragen bijvoorbeeld of Ellie wel veilig is als Ellie en Miah samenlopen of houden ze gewoon de hele tijd in de gaten. Vooral voor Ellie is dit nieuw en ze leert meer hoe het leven eruitziet voor Miah. Blijf zachtjes bij mij is voor het eerst uitgekomen in 1998 maar de besproken thema’s van vooroordelen en racisme zijn nog steeds zeer relevant.

‘Maar soms, wanneer hij in die spiegel keek, had hij geen idee wie hij was of waarom hij op de wereld was.’

Vooral Miah vindt het soms moeilijk om zijn plek te vinden. Op school voelt hij zich het beste bij de andere zwarte jongens, maar hij verzwijgt dat hij zelf niet dankzij een studiebeurs op de dure school zit, zoals zij allen wel. Zijn ouders zijn rijk en beroemd, zijn vader een Oscar-winnende regisseur, zijn moeder een succesvolle auteur. Ook vertelt hij dit eerst niet aan Ellie, omdat hij bang is dat zij hem dan anders beoordeelt. Zijn worsteling met zijn identiteit en de oordelen van andere mensen is mooi omschreven, en je leert hem als personage beter kennen dan Ellie.

Ellie heeft een bijzondere thuissituatie, ze heeft een moeizame relatie met haar moeder, nadat die twee keer een poos is weggegaan. Maar verder wordt Ellie als personage niet heel uitgebreid uitgewerkt. Wat zijn verder haar passies of haar doelen? Ellie en Miah worden direct verliefd op elkaar en hun relatie ontwikkelt zich erg snel. Ze hebben het wel over hun families maar de opbouw van hun relatie wordt niet heel uitgebreid beschreven in dit korte boek.

‘Als je zachtjes bij me blijft
Zacht als de wind in het riet
Hoor je misschien wat ik hoor
Zie je wat droefenis ziet’

De titel van dit boek komt uit een gedicht van Audre Lorde, dat ook gedeeltelijk in het boek nog wordt geciteerd. Woodson schrijft zelf ook poëzie en dat merk je in dit boek aan de bijzondere poëtische schrijfstijl. Het boek heeft minder dan 200 pagina’s en bestaat uit korte hoofdstukken. Maar ze weet dankzij haar mooie woordkeuze een goede sfeer neer te zetten, de emoties en de omgeving worden helder maar aangrijpend beschreven.

Blijf zachtjes bij mij is een indrukkende jeugdroman over een interraciale relatie. Thema’s als racisme, verschillen tussen mensen en de kracht van liefde om mensen bij elkaar te brengen worden op aangrijpende wijze behandeld. Zeker het einde laat een onuitwisbare indruk achter.