Complexe, maar originele reis doorheen de onderwereld

Alice Law, een briljante maar obsessieve doctoraatsstudente in analytische magie aan Cambridge daalt af naar de onderwereld om haar overleden mentor, professor Jacob Grimes, te redden. Vergezeld door haar academische rivaal Peter Murdoch moet Alice zich een weg banen door de vele cirkels van de hel.

Alice is een boeiende hoofdpersoon: slim, koel en soms hard voor zichzelf, maar tegelijk herkenbaar voor iedereen die ooit het gevoel had altijd te moeten presteren. Haar band met professor Grimes vormt het hart van het verhaal. Wat begint als bewondering, groeit uit tot afhankelijkheid en maakt uiteindelijk duidelijk hoe scheef machtsverhoudingen in een mentorschap kunnen zijn. Peter, haar reisgenoot door de hel, belichaamt dezelfde drang om te presteren én dezelfde onzekerheid. Hij houdt haar een spiegel voor. Hun samenwerking is ongemakkelijk, maar daardoor juist interessant. Ze houden scherpe gesprekken en er is zowel wederzijds respect als de nodige irritatie. Kuang laat mooi zien dat ze goed begrijpt hoe ingewikkeld ambitie en moraal kunnen zijn.

De wereld die de auteur schetst is origineel en beklemmend. Haar versie van de hel bestaat uit een samensmelting van allerlei mythes en verhalen uit verschillende culturen. Het is een bijna komische nachtmerrie waarin Alice en Peter allerlei beproevingen moeten doorstaan. Toch zakt het tempo soms in door de vele theoretische uitweidingen. De slimme verwijzingen naar filosofie en wetenschap zijn interessant, maar maken het verhaal af en toe wat afstandelijk en hoogdravend. Hierdoor kan het met momenten best een opgave zijn om door te willen blijven lezen. De auteur heeft geen erg toegankelijk boek geschreven. Het vraagt wat doorzettingsvermogen en enige bekendheid met de academische wereld.

Kuangs stijl is scherp en precies. Ze schrijft met droge humor en uit duidelijke kritiek op de academische cultuur. Ze weet de concurrentie, de nood aan erkenning en de vermoeidheid van mensen die te laat beseffen dat hun ambitie hen opsluit te vangen. De vertaling van Hi-en Montijn brengt dit goed over. Ook het magische systeem dat Kuang heeft uitgewerkt is origineel. Door middel van ingewikkelde krijttekeningen vol symbolen beoefenen academici magie en dit maakt binnen de plot een geaccepteerd deel uit van de wetenschappelijke wereld, hoewel het ingaat tegen de natuurwetten.

Katabasis is veel minder een spannend fantasyavontuur dan een symbolische tocht doorheen het verliezen van jezelf. Het is best gedurfd, confronterend en bij momenten ongemakkelijk, maar juist daardoor boeiend genoeg. Ondanks het wisselende tempo blijft het een donker, slim en verontrustend verhaal dat durft te kijken naar de keerzijde van de drang om jezelf constant te willen bewijzen. Wellicht niet voor iedereen weggelegd, maar voor de liefhebbers wel de moeite waard om door te zetten.