Mooi en strak verteld, prima spanningsopbouw

Het gebeurt steeds vaker: een kinderboekenauteur die de overstap maakt naar de volwassenenliteratuur. Zo ook Lene Kaaberbøl en Agnete Friis, beiden gerenommeerde kinderboekenschrijvers. In 2010 waagden ze de stap en schreven als duo hun eerst thriller: De jongen in de koffer. Het boek werd meteen een succes en werd in Denemarken zelfs uitgeroepen tot beste thriller van het jaar. Twee jaar later volgde de tweede thriller van het duo, Een stille dood, waarin wederom Nina Borg, de hoofdpersoon uit hun eerste boek de hoofdrol speelt.

De proloog van Een stille dood speelt zich af in Noord-Hongarije, waar twee vrienden, Tamás en Pitkin, niet voor het eerst het hospitaal van een verlaten militair complex binnendringen. Armoede heeft ervoor gezorgd dat het complex gestript is van de meest bruikbare materialen, niet alleen voor eigen gebruik, maar ook om voor een habbekrats te verkopen. Toch hopen de twee jongen nog iets van waarde te kunnen vinden en als ze op een door een aardverschuiving blootgelegde kelder stuiten, weten ze meteen dat ze een goudmijntje gevonden hebben.

Dan springt het verhaal naar Denemarken waar we kennismaken met verschillende personages. Met meneer Schou-Larsen, getrouwd met de vierentwintig jaar jongere Helle, met Sandor, een student rechten, met politie-inspecteur Søren. En natuurlijk met Rode Kruisverpleegkundige Nina Borg, die op een avond gebeld wordt door een collega omdat tweeënzeventig Roma, die in een oude garage verblijven, dringend medische hulp nodig hebben. Het blijken vooral de kinderen te zijn die ziek zijn en wat Nina ook doet, niets lijkt hun toestand te verbeteren. Totdat ze zelf ook doodziek wordt en de oorzaak radioactieve straling blijkt te zijn. De politie onderzoekt de zaak en ontdekt een illegale website waar medische apparatuur te koop wordt aangeboden en zo leidt het spoor uiteindelijk naar twee jonge Roma. Vanaf dan raakt Nina betrokken bij de handel in materialen om een ‘dirty bomb’ te fabriceren, en moet ze niet alleen voor haar eigen leven vrezen, maar ook voor dat van haar veertienjarige dochter.

Kaaberbøl en Friis weten hun verhaal boeiend te vertellen, al komt het allemaal wat langzaam op gang. De eerste helft van het boek vertelt afwisselend de verhalen van de diverse personages, waardoor wat verwarring kan ontstaan en je je moet afvragen over wie het betreffende hoofdstuk eigenlijk ook alweer gaat. Maar als uiteindelijk de verhaallijnen bij elkaar komen, loopt het verhaal als een trein en is het niet moeilijk meer om de onderlinge verbanden in het oog te houden, mede door het gebruik van korte hoofdstukken. De taal is verfrissend en to the point, maar nergens wordt het te eenvoudig. Nina Borg, het centrale personage, wordt met de nodige zorgvuldigheid neergezet. Ze is geen heldin die voor alles een oplossing weet en altijd binnen de grenzen van de wet handelt, maar een vrouw met het hart op de juiste plaats, behept met herkenbare tekortkomingen. Een goed leesbaar, spannend verhaal dus, dat echter ietwat teleurstellend eindigt. Na de achtbaan van spanning waarop de tweede helft van het boek rondtolt, is de ontknoping bijna een afknapper. Onverwacht en origineel, dát wel, maar na alle heftige ontwikkelingen in het verhaal, stralingsziekte, doden, zieke kinderen, handel in radioactiviteit, was er wél de hoop op een wat spectaculairdere ontknoping, die past bij de voorafgaande gewelddadigheden en die je verbijsterd het boek had doen dichtslaan. In plaats daarvan blijft de lezer achter met een was-dit-het-nou gevoel.

Ondanks de paar minpuntjes is Een stille dood een kunstig gecomponeerd boek. Het is een mooi en strak verteld verhaal met een prima spanningsopbouw, heeft een goed doordachte plot en keurig samenkomende verhaallijntjes. Van enkele personages wordt niet meer verteld hoe het hen verder vergaat en sommige lezers kunnen daar wellicht een onbevredigend gevoel aan overhouden. Al met al toch vier dik verdiende sterren.